Posts tonen met het label Zelfregie. Alle posts tonen
Posts tonen met het label Zelfregie. Alle posts tonen

dinsdag 15 maart 2016

Dynamic Human System Collaboration (NL)

Vooraf
Boeiend om te onderzoeken hoe Agile (evenals Lean, etc) zich verhoudt tot Keridwen's Zelfregie 3.3 Beiden houden zich bezig met de organisatieontwikkeling en verbetering. In de eerste instantie lijkt het echter vooral te gaan om tegenstellingen: de menselijke invalshoek op organisaties (Zelfregie 3.3) vs de systeemgeoriënteerde invalshoek (Agile).

Vanuit mijn Zelfregie 3.3-filosofie begin ik altijd bij de het individu, eerst als persoon... (pauze)... en dan eventueel als onderdeel van het systeem. Groepen individuen kunnen samen een groep vormen, en daarna een team, een afdeling, een cluster, een organisatie, etc., etc.
Langzamerhand begin ik Zelfregie 3.3 ook steeds meer als een zinvolle reactie te zien op de nog steeds dominante Tayleriaanse benadering van organisaties, het zgn. wetenschappelijk management, of tekentafelmanagement. Organisaties worden ontworpen als een systeem met kwantitatief meetbare variabelen (incl. de medewerkers). Zonder de mens, heeft een organisatie echter geen doel, geen zin en geen inhoud.

Gelukkig zijn er in de loop der jaren ook heel veel alternatieve ideeën over "mens & organisatie" ontstaan. Denk alleen maar aan alle typologieën voor leiderschap: authentiek, sociaal, persoonlijk, coachend, etc., etc. Organisatiekundig zou je kunnen zeggen, dat er een onderscheid bestaat tussen leiderschap en management: leiderschap focust zich op de mens in de organisatie, management daarentegen focust zich veel meer op het systeem of organisatie, waarin deze mens actief is.

Kortom: in een complexe, hoogontwikkelde, continu bewegende maatschappij hebben beide invalshoeken, de mens èn de systeeminvalshoek, elkaar nodig, niet alleen om overeind te blijven, maar ook om dynamisch te blijven, te anticiperen, mee te bewegen, te veranderen en te verbeteren. Natuurlijk wordt er driftig gezocht naar de verbinding tussen beide invalshoeken: Lean en Agile (en nog veel meer theorieën) zijn daar mooie voorbeelden van. Desondanks richten Lean en Agile zich echter primair op het systeem. Vanuit het systeem is er dan juist wel weer veel aandacht voor de mens. Denk bij Agile maar aan de Agile Values, als medewerkers en relaties zijn belangrijker dan processen en tools, of de samenwerking met klanten is belangrijker dan contractonderhandelingen, etc. Deze Values vind je terug in de twaalf Agile Principles. Agile wordt dan ook niet zozeer als een vaste verzameling van regels is of één manier van werken gezien, maar veel meer als een manier (of stijl) van denken, werken en wellicht van leven.

Desondanks hebben zowel Lean als  Agile een sterk systemisch, modelmatig karakter. Schema's, grafieken, tabellen en stroomschema's proberen filosofie en werkwijze te verduidelijken.  Uiteraard gebeurt dit omdat het systeemdenken het dominante discours is in de organisatiewereld. Men wil systeemdenkers overtuigen en enthousiast maken.

Het grote risico daarbij is dat in zulk systemisch  geweld de mens ondersneeuwt. Het antwoord hierop is de menselijke invalshoek (minstens) een gelijkwaardige plaats te geven. Een dynamische  balans tussen mens en systeem biedt de meeste kans op een succesvolle organisatie. Tegelijkertijd zijn en blijven rebelse krachten nodig om het systeem en de menselijke bijdragen ter discussie te stellen. Rebels gebruik ik hier in de betekenis van afwijkend, provocatief, confronterend, schurend, ontregelend, niet bang, creatief grappig, etc, etc.; zo je wilt: "disruptive".

In mijn ogen zou het bijvoorbeeld goed zijn als in/rond elke organisatie een of meer van deze rebellen (ik noem ze nog liever hofnar of court jester) actief zijn. Over de organisatorische positie van de Rebel of Jester kunnen we het nog hebben. Ik heb het liefst dat deze "organisch" of spontaan ontstaat en een plek krijgt, maar dan vervolgens wel wordt omarmd, ook al schuurt het. Tenslotte brengt de Jester ook de wijsheid van de minderheid boven tafel. Zou het niet mooi zijn, als ceo's, directies, Raden van Bestuur,  etc., het normaal, natuurlijk en zinvol zouden vinden als zij een Jester organisatorisch dichtbij hen zouden hebben, van wie zij zich ook nog wat aantrekken?

Dynamic Human System Collaboration 3.3

Juist omdat ik mij er terdege van bewust ben dat een optimale balans tussen mens en systeem van groot belang is voor een succesvolle organisatie, ben ik begonnen om systemen als Agile, Lean en Keridwen's Zelfregie 3.3 elkaar te laten ontmoeten, interacteren en samenwerken. Voor de systeemdenkers heb ik daarvoor allereerst een nieuw model bedacht, het DHSC 3.3-model:


System
Het DHSC 3.3-model is een tetraëder (piramidevormig): een driehoekig grondvlak, met op de hoekpunten respectievelijk Lean, Agile en Jester en een vierde hoekpunt met Director daarboven.
Lean = systeem en filosofie gericht op product (of dienst) en productieomgeving;
Agile = systeem en filosofie gericht op product (of dienst) ontwikkeling;
Jester = stelt de mens in de organisatie centraal, met ruimte voor diversiteit in mensen, voor zowel de mainstream als het rebelse, het tegendraadse en de wijsheid van de minderheid.
Director = zowel leidinggevende (managing director) als regisseur (stage director). Hoewel in naam overeenkomstig, is hun rol heel verschillend. Vanuit Zelfregie 3.3 wil ik managing directors leren hun rol (inclusief denkraam) te verruimen met stage director's mogelijkheden.

Het wezenlijkste van het DHSC 3.3 is dat het een dynamisch model is. Oefen je ergens in het systeem een (disruptive) kracht uit, dan heeft dat effect op hele systeem (alle elementen). De tetraëder kan kantelen; en dan heeft bv de Director opeens een geheel andere positie gekregen (zou dat erg zijn?).

Human
Vanuit mijn eigen werkfilosofie (Zelfregie 3.3) vind ik uiteraard de dynamiek tussen Director & Jester als eerste interessant. Wat er tussen hen gebeurt bepaalt grotendeels het succes van een organisatie (overigens en met nadruk, met Jester bedoel ik alle mensen, direct en indirect betrokken bij een organisatie, inclusief eventueel ondergesneeuwde minderheden).  Systemen, als Lean en Agile,  zijn in mijn ogen veel meer ondersteunend aan een werkzame organisatie.

Vanuit de menselijke invalshoek (Jester en Director) staat centraal wat mensen beweegt en wat er tussen mensen gebeurt. Lean verwijst naar soberheid, Agility naar lenigheid, en samen daarmee naar een soepele balans tussen aanpassen en autonoom blijven, tussen planmatig  scenariodenken en improviseren, tussen de menselijke natuur en cultuur. Denkramen, verhalen en zelfregie helpen het "Human System" in een optimale dynamische balans te houden.

Collaboration
Er valt nog van alles en nog wat te zeggen over de dynamiek tussen mens en systeem in organisaties. Voor mij is DHSC 3.3 een goed, werkbaar ontmoetingsgebied tussen twee werelden. Het is een spannende voortdurende veranderende scheidslijn tussen vertrouwd en onbekend. Ik heb deze weg sinds de eerste stap in Zelfregie 3.3, De dans van de held, met regelmaat mogen bewandelen (zoals in mijn colleges Kwaliteitsmanagement en Organisatieveranderingen en in mijn advies/coach-werk). Vaak bleek dat het pad pas zichtbaar werd als je erop liep. Maar ach ... Wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen, toch?

Vervolg
Ik hoop zeker de komende jaren nog veel functioneel te dwalen om de vele mogelijkheden van DHSC 3.3  verder te verkennen. Bovendien ga ik ook graag "down te rabbit hole",  om in korte verhalen (parabels) de avonturen van de mens zowel in als buiten het systeem te volgen.

Meer weten? Bel of mail gerust.
Groet! Marcel van der Pol, Keridwen


donderdag 21 januari 2016

Eén Golem, twee gezichten

Twee gezichten

Zaterdag 30 januari vindt in de Groninger Synagoge het mini Golem Festival plaats: twee voorstellingen over één Golem. Wat dit festival zo bijzonder maakt is dat beide theatermakers (Gottfrid van Eck & Marcel van der Pol) hetzelfde onderwerp zo'n totale invulling hebben gegeven. In de ene voorstelling is de Golem een angstwekkende figuur, symbool zelfs voor de existentiële angsten die wij als mensen hebben. In de andere voorstelling is de Golem een zoekend wezen, dat er verlangt mens te zijn.

Naast dat de Golem een intrigerend onderwerp is voor uiteenlopende voorstellingen, boeken, films, muziekstukken etc, is de Golem voor mij hierdoor tevens het symbool geworden hoe verschillend mensen op basis van dezelfde gegevens naar de wereld kunnen kijken en vervolgens hoe zij bijna volledig de visie van de ander uitsluitend hun eigen werkelijkheden creëren. Zoals ik de wereld zie, is waar. Zoals jij de wereld ziet, is onzin. Narratief constructivisme, noem ik dat.

De kleiman

Wie is echter deze Golem. Wat is zijn èchte verhaal? Er is een verhaal dat zegt, dat om de aarde te scheppen, G-d eerst 999 try-outs heeft gedaan, voordat hij genoeg tevreden was om Zijn 1000ste schepping als première te kunnen presenteren. Adam begon daarin als een vormloze klomp, door G-d in menselijke vormen gekneed en van levensadem voorzien.  Het verhaal van de mensheid was begonnen.

Sindsdien hebben vele mensen geprobeerd deze schepping te evenaren. Slechts  degenen die zo dicht bij Hem stonden, dat zij de juiste wijsheid en macht hadden ontvangen, slaagden er in. De bekendste onder hen is waarschijnlijk de Praagse Rabbi Juda Löw ben Betsabel (16de eeuw). Toen de nood van zijn volk groot was, creëerde Rabbi Löw, met hulp van zijn geliefde schoonzoon en zijn favoriete leerling, een menselijk wezen uit aarde (klei) en water (rivier). Hij voorzag het wezen levensadem (lucht) om het vuur van zijn persona aan te wekken en aan te wakkeren. Navolgers van Rabbi Löw hebben, als zij zijn wijsheid en macht niet bezaten, compensatie gezocht in heersende wetenschappelijke theorieën en technieken. Velen hebben het geprobeerd, slechts weinigen zijn geslaagd.

Allen hebben de kleiman, de golem, tot leven willen roepen omdat ze hem nodig hadden. Tegelijkertijd hebben ze allemaal ook een veiligheidsklep willen inbouwen, dat als een golem om welke reden dan ook niet aanstuurbaar en onbeheersbaar was geworden, zij hem ook weer konden deactiveren, terug veranderen in een levenloos stuk klei. Het verhaal gaat, dat zelfs G-d zich wel eens afvraagt wat hij heeft losgemaakt toen hij Adam tot leven wekte...

Stel dat er in de rijke geschiedenis van mens en golem er ooit een Meester geleefd, die om zijn volk te beschermen een golem tot leven riep. Deze Meester brengt aarde, water, lucht en vuur bij elkaar en noemt de tot leven gewekte kleiman: Golem.

“Ik heb je nodig”, zegt hij tot zijn maaksel. “Praten alleen is niet meer genoeg. We krijgen opeens de schuld van alles wat niet goed gaat in de wereld. Ze schreeuwen om wraak. Ze willen bloed zien! Golem, bescherm ons. Ga met je machtige gestalte tussen hen en ons in staan. Wees een niet te passeren schild tegen hun moordlust! En zorg dat het meisje veilig en wel terugkomt. Opdat er weer rust komt. Opdat woorden weer voldoende zijn.”
Golem buigt het hoofd, gaat heen en doet wat hem is gevraagd. Wat zal de Meester ondertussen denken: de macht van het woord is onvoldoende gebleken? Nu moest ik wel met het woord de daad creëren? Maar kan ik mijn maaksel wel onder controle houden? Ontsnapt het niet aan mijn greep? En wat dan? Oh, heb ik niet, terwijl ik het goede wilde, teveel gevraagd en een onbeheersbare (kwade?) macht over de wereld afgeroepen? Hoe kan ik in hemelsnaam, als het nodig is, Golem weer deactiveren... eh... heet dat doodmaken... of mag ik inslapen noemen?


het einde....?

Golem heeft ondertussen echter geproefd van het leven. Hij is toegejuicht. Mensen zijn hem dankbaar. Ze zijn vriendelijk en aardig tegen hem. Ze roepen herhaaldelijk zijn hulp en bescherming in. Als het nodig is, wordt hij gevreesd. Waarom zou hij terug moeten naar het vormloze niets? Hij wil dat helemaal niet! Hij wil leven. Hij wil liefhebben. Hij heeft meisje, zo mooi als de sterren, ontdekt. Hij is nog lang niet klaar in het leven.

Elk golem-verhaal eindigt dat de door de mens gecreëerde mens probeert te ontsnappen aan zijn meester. Hij heeft het leven geproefd. Hij ontdekt zijn eigen vermogens, die meer zijn dan de mensen om hem heen. Hij is echter een mens zonder geschiedenis, zonder opvoeding, zonder lering. Nooit heeft hij geleerd in het complexe spel van de menselijke verwachtingen adequaat te acteren. Zonder sturing, vinden al zijn meesters, is hij een ongeleid en uiterst gevaarlijk en angstwekkend projectiel.
Hoeveel strijd er ook aan vooraf gaat, de meesters slagen er uiteindelijk altijd weer in om de kleiman te deactiveren: aarde tot aarde, stof tot stof...


...of niet? 

Ik heb mij altijd afgevraagd, wat ik zou vinden, als ik mij in de Golem zou verplaatsen. Zou ik dan in plaats van de weerzinwekkende monster een zoekend wezen ontmoeten dat probeert zijn eigen plek in de wereld te vinden? Stel dat hij geen genoegen neemt met deze gang van zaken. 

Hij weet te ontsnappen aan het deactiveringsproces en duikt onder in het leven. Hij wordt een speelbal van verwachtingen. Golem, de grote beschermer! Golem, de minnaar. Golem, de buitenstaander. Golem, het onmenselijke ‘beest’. Golem...
Een echte kleiman kan niet sterven. Een golem blijft actief tot op de juiste wijze hem de levensadem wordt ontnomen. Stel nu dat Golem onder ons leeft... nog steeds... Zou hij dan zijn plek in de wereld inmiddels hebben gevonden? Waar hoort hij thuis? Waar is voor hem ‘hier’ en waar ‘de overkant’.


Mini Golem Festival

Meer weten over hoe het Golem vergaat? Over Golem is door Marcel van der Pol een novelle geschreven en een theatervoorstelling gemaakt: “Is hier de overkant?” Zaterdag 30 januari 2016 Synagoge Groningen ontmoet deze Golem die andere, ... met dat andere gezicht, dat andere verhaal omlijst met life muziek (Gottfrid van Eck & De Wilde Eend).

Welkom! Meer weten? & Kaartverkoop, volg de link.

dinsdag 8 december 2015

Workshop (pe): Outside the Box Tool voor Coach, Supervisor, etc

Aanbod: Workshop met Marcel van der Pol, Keridwen.Er zijn nog plaatsen!
Praktische (zelf) inzichten en creatieve vaardigheden vanuit de theaterregie: de supervisor/coach als professional, als persoon en als regisseur. Trefwoorden: zelfregie, transitie en transformatie, perspectiefwisselingen, creatieve werkvormen.

Praktisch
Wat: Workshop voor supervisoren en coaches (met LVSC pe-punten!)
Wanneer: 16 december, 13.30 - 17.30.
Waar: Seats2Meet Groningen.
Investering (nu met Gwion-korting!): 90 euro [ex BTW]
Aanmelding/Informatie: contact

Overzicht van onderwerpen & thema's
• De supervisor als professional, als regiseur en als persoon
• De betekenis van transitie en transformatie voor de supervisor
• Supervisie in een "grote" wereld vol onzekerheden
• Zelfregie 3.3-vaardigheden voor de supervisor
• Horizontale (posities) en verticale (ik- wereld) perspectiefwisselingen
• Werken met de toneel-metafoor in supervisie: de superivisor als regisseur, als speler en als publiek.
• Toepassing van theaterwerkvormen en creatieve, fysieke werkvormen.

Aanpak en opbouw
De aanpak van deze workshop/training ligt vooral op doen, ervaren en experimenteren: uitgespeelde metaforen, praktische aan het theater ontleende oefeningen, perspectiefwisselingsexperimenten, zelfreflectieopdrachten en uitgebreide regie-feedback en afgewisseld met korte gerichte theoretische onderbouwing.

Onderbouwing
Voor de theoretische onderbouwing van deze workshop wordt verwezen naar het boek Zelfregie 3.3: wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen, van Marcel van der Pol. Een uitgave van Keridwen (2015). Aanvullende info & kopen.



dinsdag 29 september 2015

Denkramen & Vertrouwen (uit de Zelfregie 3.3 praktijk)



Als ik iets de afgelopen jaren heb geleerd, dan is dat zeker dat je naast modellen, technische details en bullit-lists het beste ook metaforen of verhalen moet vertellen, wil je werkelijk mensen raken  en doen begrijpen. Kortom: hier een verhaal over hoe de denkramen van mensen hun beleving van de werkelijkheid kunnen bepalen. Veel leesplezier! 



Soms gebeuren dingen waarvan je had gehoopt dat ze jou nooit zouden overkomen. Op een kwade dag ontdekte hij het grote verschil tussen de papieren en de reële werkelijkheid. Als pas benoemd penningmeester bladerde hij vol trots door de boekhouding  van de afgelopen jaren. Eerlijk gezegd had hij ook nooit verwacht dat hij zo jong als hij was in het bestuur zou worden gekozen. Het was dat zijn voorganger na jaren trouwe inzet voor de vereniging niet langer in staat bleek voldoende tijd te blijven vrijmaken voor deze verantwoordelijke functie. Privé had nu ook recht op zijn onverdeelde aandacht, noemde hij dat. Nu moest uitgerekend hij zo'n deskundig en ervaren iemand opvolgen. Hij was er blij mee en hij was er niet blij mee.
Zuchtend sloeg hij een bladzijde om en genoot daar opnieuw van de zakelijke ordening van al die eindeloze cijfers in hun strakke kolommen. De cijfermatige weergave van de werkelijkheid mocht voor een buitenstaander duf en saai lijken, voor hem was het bijna een magische formule aan de hand waarvan zij probleemloos het reilen en zeilen van de vereniging kon duiden. Alle intenties, goede bedoelingen, halfslachtige keuzes, rake beslissingen, overeenstemming of onenigheid tussen bestuurders lagen besloten in de cijfers op deze bladzijden voor hem. Als penningmeester 'las' je de cijfers: je begreep, je fiatteerde of corrigeerde...

En toen zag hij het opeens. Beter gezegd, hij zag het slechts half. Het ging in ieder geval om een bedrag van 43.785 euro. Het stond keurig vermeld bij zowel de inkomsten (verdeeld over 5 posten) als bij de uitgaven (2 posten). En toch ging er een alarmbelletje bij de kersverse penningmeester rinkelen. Er was iets met de toedeling van de posten en met de datering, die hem de wenkbrauwen deden fronsen. 43.785 euro! Straks was het verdwenen geld. Verkeerd gebruikt. Vals geboekt. Doorgesluisd. Verdonkeremaand. Fraude! Hij hield de adem in.

In een razend tempo bladerde hij door de boeken. Was dit vaker voorkomen? Zat er een patroon in? Hoe groot waren dan de bedragen? Hoe had zijn voorganger dàt kunnen doen? Hoe had hij slechts de gedachte in zichzelf toe kunnen laten?
Als een ontgoocheld mens sloot hij twee uur 's nachts de boeken en ging naar huis. De grote vraag werd, wat nu te doen?
Confronteer je je voorganger met je verdenkingen? Ga je er direct mee naar het voltallige bestuur? Of naar de politie; geef je hem aan? Echte concrete bewijzen had hij nog steeds niet gevonden. Het was echter wel onduidelijk waarom, welke bedragen wanneer precies waarvoor waren aangewend. Als verantwoordelijke penningmeester hoorde je dat te weten. Je hoorde in een oogopslag te kunnen zien hoe het financiële reilen en zeilen van de vereniging in elkaar stak. Eén vraag op de ALV van een oplettend verenigingslid en hij zou met zijn mond vol tanden staan.

Hij besloot de volgende dag reeds zijn voorganger te confronteren. Hij nodigde hem uit in een sober lunchrestaurant. Na zijn tweede glas wijn, bij het hoofdgerecht, zou hij zijn voorganger de hamvraag stellen. Na zijn eerste glas wijn verloor hij echter reeds de moed.
Twee financiële mannen zaten tegenover elkaar en praatten over het leven. Geen financieel cijfer kwam er aan te pas.
De nieuwe penningmeester dronk zijn tweede glas en staarde naar de man tegenover hem. Hij vroeg zich hoe zeer gepokt en gemazeld je moest zijn om met zo'n uitgestreken gezicht tegenover hem te kunnen zitten. Voor de naïeve toeschouwer was niets aan zijn voorganger te zien dat kon duiden op een frauduleuze inborst. Maar als je goed keek, en van een man in zijn eigen positie moest je dat ook kunnen verwachten, dan herkende je de subtiele signalen wel. De manier waarop de ander zijn glas hief en bijna gulzig de laatste druppels wijn naar binnen zoog. Het onrustige spel van zijn wenkbrauwen tijdens het praten. Zijn ogen die nooit langer dan een halve minuut op een punt bleven gericht. Zijn handen die te krachtig in elkaar grepen als hij luisterde
Aan het einde van de maaltijd wist de penningmeester genoeg. Voor hem was er voldoende bewijs. Quod erat demonstrandum. Hij wist wat hem te doen stond.

Beste lezer, op zich ben ik geneigd u nu te vragen wat u zou doen. Ik zou u vooral willen uitnodigen uw keuzes toe te lichten.
Echter voordat ik de kans kreeg u deze vraag te stellen en vervolgens uw keuzes af te zetten tegen de keuzes van onze penningmeester hadden de volgende gebeurtenissen mijn uitnodiging al achterhaald:

Het was voor onze penningmeester al duidelijk wat hij de volgende dag zou moeten doen. Het voltallige bestuur in kennis stellen van wat hij had ontdekt, wat de consequenties ook zouden zijn. Fraude mocht en kon niet worden gedoogd.
Die nacht staarde hij voor een laatste keer in de boeken, bladerde ogenschijnlijk gedachteloos door de gemaltraiteerde jaarcijfers...  en toen zag hij het opeens. Hij zag het glashelder voor zich. Het patroon. De verwijzingen. De posten en kruisposten. De ratio achter het handelen van zijn voorganger. Alles viel opeens op zijn plek. Opgelucht haalde hij adem. Elke cent bleek tot achter de komma te zijn verantwoord. Een zeurende hoofdpijn verdween als  sneeuw voor de zon. Met een brede glimlach viel hij boven zijn boeken in slaap.

Toen hij de volgende ochtend wakker werd, haastte hij zich naar buiten om zichzelf te trakteren op een verse cappuccino met kaneel. Tot zijn verrassing zag hij aan de overzijde van de straat zijn voorganger voorbij lopen. Hij bleef staan en keek de ander aandachtig na. Hij begon langzaam en instemmend met zijn hoofd te knikken. Als je hem zo zag lopen aan de overkant, in een rustig, ontspannen en uitgebalanceerd tempo het ene been voor het andere plaatsend dan kon je zeker concluderen: wat is die man in één nacht in  zijn voordeel veranderd.

Marcel van der Pol
Groningen

zondag 16 augustus 2015

Keuzes maken met de Springmuis

Mijn nieuwste boek Zelfregie 3.3 - wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen bevat verschillende strategieën om vraagstukken aan te pakken en problemen op te lossen. Strategieën, geen modellen. 

Bij een probleemoplossingsmodel hoef je alleen maar regels van het model te volgen, als ware het een kookrecept, en je komt bij een oplossing terecht. Nut, zin en effectiviteit van die oplossing worden bepaald door het model en niet door het probleem, dat je aan wilt pakken. 

Een strategie dwingt je echter om zelf na te blijven denken. Een strategie laat je spelen met een probleemoplossingsmodel. De werkelijkheid blijkt immers altijd weer weerbarstiger dan elke theorie (of model)? De strategie helpt je focussen op het doel dat je wilt behalen, maar zorgt ervoor dat je ook oog blijft houden voor de weg daarnaar toe, voor wat er om je heen gebeurt als je bezig bent. Wanneer en in hoeverre dwingt de realiteit dat jij de gekozen probleemoplossingsmodel moet bijsturen? Misschien heb je wel een totaal verkeerde probleemoplossingsmodel gekozen en moet je deze vervangen!

11 juni 2015 heb ik in Theater Vanslag in Borger mijn boek Zelfregie 3.3 - wie durft te dwalen vindt nieuwe wegenten doop mogen houden. Het eerste exemplaar heb ik aangeboden aan Anne Heleen Bijl, vanwege haar grote creativiteit die zij steeds weer inzet voor mens en bedrijf. Op 11 juni voegde zij samen met de aanwezigen een grote hoeveelheid enthousiasme, nieuwe ideeën en betrokkenheid toe aan mij, aan Keridwen en het boek. Geweldig! Dank jullie wel!

Tijdens mijn presentatie van het boek heb ik gebruik gemaakt van mijn korte voorstelling over de Springmuis: "Houd je vast aan de wind...!" Dit gebaseerd op  een Indiaans verhaal, waarin dieren een hoofdrol spelen, waarbij zij typisch menselijke kenmerken vertegenwoordigen. De hoofdpersoon is een kleine muis (hier  verder Springmuis genoemd), die net als wij zo vaak, enorm druk bezig is in een hectische wereld, waarin iedereen, onze Springmuis incluis, het zicht op nut, zin en effectiviteit van actuele bezigheden eigenlijk ietwat uit het oog hebben verloren. Pas als de Springmuis uit de waan van de dag wordt opgeschrikt, omdat een een voor hem belangrijk vraagstuk zich aandient, begint hij zich vragen te stellen over waar hij mee bezig is en vervolgens wat hij moet en wil doen om zijn vraagstuk aan te pakken en op te lossen. Zodra de Springmuis het lef heeft om buiten de gebaande paden te treden, dus zijn collega's achter zich te laten, begint het feitelijke verhaal. Welke kant gaat hij op? Wat komt hij onderweg allemaal tegen voordat hij bij de oplossing van zijn vraagstuk belandt? Welke keuzes maakt hij dan? In hoeverre blijft hij goed gefocust op het doel en blijft zich bewust van de weg die hij volgt? In hoeverre is hij koersvast? En hoe zinvol is dat? 

Grofweg komt de Springmuis op zijn zoektocht naar het antwoord op zijn vraagstuk zo'n vijf keer in een situatie te terecht, waarin de zaken toch weer anders gaan, dan je mogelijk zou verwachten. Of hij dat nu wil of niet, elke keer dwingt de situatie hem opnieuw de werkelijkheid, waarin hij actief is, onder ogen te zien te onderzoeken en keuzes te maken. 

"Houd je vast aan de wind...!" ìs weliswaar een dierenverhaal, maar de typische situaties waarin de Springmuis terecht komt en de keuzes waarvoor hij dan komt te staan, maken dit verhaal elke keer weer zó herkenbaar voor mijn klanten, dat zij regelmatig Springmuis "meenemen" op hun eigen zoektocht naar de oplossing voor vraagstukken en problemen.

Zo ook op deze 11 juni, tijdens de boekpresentatie. Door een briefje in een fles te stoppen, konden de bezoekers aangeven welke van vijf situaties uit de zoektocht van de Springmuis goed overeenkomt met hun eigen actuele situatie. Ik wilde de aanwezigen de mogelijkheid bieden om anoniem hun een keuze te maken; in de praktijk gingen de mensen met elkaar stevig in gesprek over welke situatie voor hen het meest herkenbaar was, en wat zij als zij als Springmuis zouden hebben gedaan. 
Elke situatie werd wel een paar keer gekozen, maar meest favoriet waren "het saliebosje van de oude muis" en "de ontmoeting met de buffel". \

Waarom zou je verder gaan, als saliebosje zo gerieflijk is? Helemaal als de oude muis je ervan probeert te overtuigen, dat verdergaan sowieso niet zinvol is en dat bij hem blijven veel beter is voor alle partijen?

Waarom zou je ingaan op het verzoek van de buffel en een deel van jezelf opgeven om hem te helpen, zonder te weten of jóu dat ook verder zal helpen?

In "Houd je vast aan de wind...!" maakt de Springmuis zijn eigen afwegingen en zijn eigen keuzes. Hij vindt zeker zijn antwoord, al blijkt deze ietwat anders dan... ja, dan wat? 
Heeft iemand altijd van te voren voor elk vraagstuk of probleem een duidelijk beeld van wat het antwoord zou moeten zijn? Gaat die daar dan door ruiten en roeien gericht op af? 
Is kortom, het antwoord, dat voor ogen stond, wel het adequate antwoord voor het vraagstuk of probleem, waarmee wordt geworsteld? Staat iemand open voor eventuele andere mogelijkheden en antwoorden? Kan het zijn dat gaandeweg diens inzicht ook voortschrijdt? 

Voor mij is de boeiendste vraag dus: wat zou jíj doen, als jij de Springmuis was? Op het moment dat een vraagstuk zich aandient, Blijf je zitten of ga je op weg? Volg je gebaande paden of treed je ook buiten kaders? Welke keuzes zou jij in elk van de vijf Springmuis-situaties hebben gemaakt? Ga je door tot het einde? Wat ga je doen, als je uiteindelijk antwoord krijgt? 
Je hoeft deze vragen niet alleen te beantwoorden. Je kunt jezelf aan de Springmuis spiegelen. Mijn boek over Zelfregie 3.3 biedt je verschillende probleemoplossingsstrategieën om ook als de praktijk weerbarstiger is dan de theorie antwoorden te blijven vinden. 

Nieuwsgierig naar welke strategie jij zou volgen om je vraagstukken en problemen op te lossen? Benieuwd hoe dat is om te dwalen en nieuwe wegen te vinden? Ga mee op reis met de Springmuis. Maak Zelfregie 3.3 je eigen. Boek Keridwen (Marcel van der Pol) en beslis mee met in het verhaal. 
Voor mee info, ga naar www.keridwen.nl/contact - of mail Marcel

Het boek "Zelfregie 3.3 - wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen" is ook rechtstreeks via Keridwen verkrijgbaar. Ga naar www.keridwen.nl/boek

Kortom, wij zijn weer terug van vakantie.
Met nieuwe ideeën en zinvolle verhalen
Groet! 

Marcel van der Pol


maandag 22 juni 2015

Kùn je je dan vasthouden aan de wind?

Boek en voorstelling over Zelfregie 3.3



Ter ondersteuning van mijn nieuwe boek over Zelfregie 3.3 heb ik de laatste weken diverse malen de voorstelling Houd je vast aan de wind…! gespeeld.

Zonder al te veel weg te geven (u kunt nog steeds boeken!): deze speelse voorstelling gaat over de ‘ratrace’ of zo je wilt de ‘tredmolen’ waarin wij in ons werkleven zo vaak gevangen zitten, over het verlangen om daaruit te breken en over de wegen die je vindt als je daadwerkelijk je eigen weg gaat. Gezien de reacties op de voorstelling en de verkoop van het Zelfregie 3.3-boek worstelen velen met dit verlangen. Hoe zorg je er ook voor, dat je in de aanpak van vraagstukken niet blijft hangen in vastgeroeste patronen, maar open blijft staan voor de beste oplossingen? Het maakt niet uit of je worstelt met privé-vraagstukken of met professionele en organisatie-vraagstukken, het risico van een beperkend denkraam is zeer reëel!

Hoe zorg je er dan voor, dat je je vraagstukken niet steeds probeert op te lossen met dezelfde wijze van denken, die ze heeft veroorzaakt? Hoe was het ook alweer: “als je doet wat je altijd al deed, krijg je ook wat je altijd al kreeg!”? Worden we niet steeds opnieuw overspoeld met standaardoplossingen voor onze vraagstukken, gecomprimeerd tot goedbekkende bullitlists? De zeven stappen naar succes. De vijf regels voor optimaal functioneren. De tien do’s en don’t’s voor elk ondernemend mens. De drie antwoorden die alle vragen oplossen. Marketingtechnisch schijnen dergelijke kreten goed te werken. Krijg je echter, als je een van deze “kookrecepten” volgt, ook werkelijk datgene waar je naar op zoek bent?

Praktische voorbeelden


Met Zelfregie 3.3 wil ik mensen helpen de regie over eigen werk en leven (terug) te nemen, door hen te stimuleren zelfstandig te denken en hun eigen afgewogen keuzes te maken. Wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen. Een paar voorbeelden?

#  De directeur van een financiële instelling voelt zich zeer beperkt door zijn oudere collega-directeur. Keer op keer sneuvelen zijn innovatieve ideeën, door de behoudende managementstijl van de ander. Toch wil hij zorgen dat het bedrijf overeind blijft en zelfs groeit. Vooral in deze tijd van economische crisis vindt hij dat erg belangrijk. Hij blijft dus herhaaldelijk zijn ideeën inbrengen, met steeds hetzelfde voorspelbare gevolg. Hij neigt nu naar overspanning.

# In de complexe overdracht van een aantal rijkstaken naar het lokaal bestuur, dreigt een aantal zaken fout te gaan. De teamleider Participatie voelt zich klem gezet tussen de voortvarende wensen van Raad en B&W, de commerciële kansen van diverse externe partijen en de uiteenlopende belangenbehartigers uit het maatschappelijk middenveld.

# De jonge consultant krijgt de kans een gedroomde carrièrestap te maken door in te stemmen met een veelbelovende meerjarige detachering in Sjanghai. Zijn partner heeft een half jaar eerder reeds een belangrijke stap gezet door zich langdurig te verbinden met haar werk en de positie van senior-programmamanager te accepteren. Zij heeft geen enkele behoefte alles op te geven voor een verblijf in China.

De directeur, teamleider en consultant kunnen zich alledrie herkennen in de hoofdpersoon uit Houd je vast aan de wind…! Zij zitten in mijn publiek. Ik speel voor hen de avonturen van de Springmuis. Eenmaal de relatieve veiligheid, de zekerheid en de voorspelbaarheid achter zich te hebben gelaten, wordt hij steeds opnieuw geconfronteerd met situaties waarin hij niet zomaar terug kan vallen op oude patronen (of toch wel….?). Wat zou de directeur, teamleider of consultant doen, als hij zich in de positie van de Springmuis bevond? Alleen die vraag reeds, helpt om uit een vaste denkpatroon te breken. De Springmuis leert je een andere wijze van denken: autonoom, creatief en effectief! Als zelfs de Springmuis zich durft vast te houden aan de wind… kunnen wij toch ook loslaten wat niet effectief is, om op weg te gaan, te gaan dwalen en nieuwe wegen te vinden?

Jubileum, boekpresentatie en voorstelling


11 juni 2015 heb ik gevierd, dat ik achttien jaar lang met Keridwen heb mogen dwalen en mijn weg van Zelfregie 3.3 vinden. Wat is er dan mooier om op een prachtige lokatie (Theater Vanslag te Borger) de voorstelling Houd je vast aan de wind…! voor klanten en relaties te spelen? Dit jubileum leek mij mij ook het uitgelezen moment om mijn nieuwe boek ten doop te houden, waarin autonoom, creatief en effectief denken centraal staan: Zelfregie 3.3: Wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen.

Anne Heleen Bijl (Creatieve Consultancy) kwam naar Vanslag om het eerste exemplaar van het boek in ontvangst te nemen. Op voor haar kenmerkende, creatieve en enthousiasmerende, wijze wist Anne Heleen het publiek in beweging te krijgen en te schakelen naar verschillende perspectieven om mee actief mee te denken hoe mensen en organisaties kennis te laten maken met Zelfregie 3.3. Het resultaat? Een aantal concrete uitnodigingen voor lezingen, workshops en demonstraties. Met mij en het boek komt de Springmuis mee. Als mensen dat willen, leert de Springmuis hen hoe je je kunt vasthouden aan de wind.

De volgende stap


Wilt u mij ook uitnodigen voor een lezing, workshop, demonstratie of advies? Welkom! Weet dat u in ieder geval een exemplaar van het boek Zelfregie 3.3: Wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen cadeau krijgt.

Was u 11 juni verhinderd? Had u wel graag willen komen? Het (full colour!) boek is nog tot 1 juli bij Keridwen verkrijgbaar voor de introductieprijs van 25 euro (excl. verzendkosten). Elders en na 1 juli kost het boek euro 29,90 euro (excl. verzendkosten).



Meer weten? Neem gerust contact op! www.keridwen.nl

Marcel van der Pol, Keridwen

vrijdag 6 maart 2015

Crowdfunding boek van start!

6 maart 2015. 

Vandaag is de crowdfunding-campagne voor mijn nieuwe boek van start gegaan!

Ter gelegenheid van de 18de verjaardag (juni 2015) van Keridwen wil ik graag mijn nieuwe boek uitbrengen: 





Zelfregie 3.3 

Wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen


Crowdfunding


Wilt u helpen de publicatie van het boek Zelfregie 3.3 – Wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen mogelijk te maken? Dat kan! Graag zelfs! Het schrijven van een boek vraagt veel tijd en aandacht. Het uitgeven verlangt een relatief omvangrijke voorfinanciering.  Via crowdfunding zoeken wij financiële ondersteuning. Deze crowdfunding is gestart per 5 maart 2015 en loopt door tot 10 juni 2015. U vindt alle informatie over de mogelijkheden (inclusief voorverkoop-met-korting!)  op onze crowdfund-pagina.


Lezingen & Presentaties

Bent u op zoek naar naar een inspirerende spreker of naar een interactieve speakershow? Bent u benieuwd naar wat Zelfregie 3.3 voor u en voor uw bedrijf of organisatie kan betekenen?
Juist in deze aanloop naar de publicatie van mijn boek kom ik met veel plezier vertellen over Zelfregie 3.3
  • wat Zelfregie 3.3 is, 
  • hoe Zelfregie 3.3 werkt, 
  • wat Zelfregie 3.3 kan betekenen in uw dagelijkse praktijk.
Hebt u een onderwerp of een gelegenheid? 
In presentatie of speakershow neem ik Zelfregie 3.3 als uitgangspunt. 
De toepassing, het thema en de context bepaalt ú
Welkom! Vraag naar de mogelijkheden: contact


Toelichting op Zelfregie 3.3

Het is alweer zo’n acht jaar geleden dat De dans van  de held, schakelen in perspectief en paradigma uitkwam. In die acht jaren heb ik met De dans van de held veel ervaring opgedaan bij allerlei klanten, van commerciële bedrijven tot non-profit organisaties en van professionals tot privé personen. Er kwamen de meest uiteenlopende vragen binnen, die allemaal als kern hadden: de wens om vaste patronen los te laten en nieuwe zinvolle perspectieven te ontwikkelen voor vigerende vraagstukken en problemen.
De dans van de held biedt op onorthodoxe en laagdrempelige wijze adequate hulp om deze wens te realiseren.

Deze acht jaar heeft voor veel bijzondere ervaringen en voor aanvullende inzichten en ideeën gezorgd. De vraagstukken, waarvoor bij Keridwen om ondersteuning wordt gevraagd blijven divers en intrigerend, variërend van vraagstukken op het gebied van strategische bedrijfsontwikkeling, innovatie en creativiteit, beleidsontwikkeling en -uitvoering, management en leiderschap, samenwerking, persoonlijke ontwikkeling tot professionalisering van  onder meer mediators, docenten, consultants, coaches, managers en bestuurders.

Het kon ook bijna niet anders of De dans van de held heeft zich in de loop van deze tijd verder ontwikkeld, verdiept en uitgebreid. Inmiddels is De dans van de held opgenomen als focus in Zelfregie 3.3 – wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen. Naast De dans van de held bestaat Zelfregie 3.3 uit Wachter & Lantaarn en Het Gordiaanse ei.

Zelfregie 3.3 is gebaseerd op het gegeven, dat mensen altijd slechts een deel van hun werkelijkheid (persoonlijk en professioneel) waarnemen en betekenis gegeven aan hun beleving van de werkelijkheid in de verhalen die zij erover vertellen. 
Verhalen kunnen echter altijd worden veranderd. Zowel uw verhalen over uw beleving van de werkelijkheid, als het concreet acteren in het hier-en-nu kunt u regisseren. Vaste patronen kunt u leren los te laten. Denkramen kunt u variëren om andere delen van de werkelijkheid waar te nemen en van betekenis te voorzien. 

Zelfregie 3.3 – wie durft te dwalen vindt nieuwe wegen betekent voor u en uw organisatie dat u nieuwe werkelijkheden kunt creëren met nieuwe mogelijkheden.

Zelfregie 3.3: De dans van de held richt zich daarbij primair op het veranderen en vergroten van uw denkraam: vaste patronen worden losgeschud, u onderzoekt andere delen van uw werkelijkheid met hulp van uw eigen twaalf helden.

Zelfregie 3.3: Wachter & Lantaarn richt zich daarbij primair op het verhaal dat u over uw werkelijkheid vertelt: hoe u uw werkelijkheid beleeft, hoe u deze weergeeft in uw verhalen en hoe u nieuwe verhalen over de werkelijkheid kunt creëren, met alle nieuwe mogelijkheden van dien.

Zelfregie 3.3 Het Gordiaanse ei richt zich daarbij primair op het praktisch toepassen van de mogelijkheden van nieuwe denkramen met nieuwe verhalen in uw dagelijkse praktijk: u onderzoekt wat het betekent om in een nieuwe werkelijkheid te acteren, indien nodig stuurt u bij, kortom u regisseert uzelf.

Nieuwsgierig geworden naar Zelfregie 3.3?
Help publicatie mede mogelijk te maken!

Voorverkoop en crowdfunding: crowdfund-pagina
Info, lezing of spreakershow: contact-pagina
Direct bellen (06 506 802 13) of mailen  kan natuurlijk ook; vraag naar Marcel van der Pol (Keridwen)

donderdag 22 januari 2015

Paradox van de geordende chaos

In den beginne kreeg de mens een gedachte. Ik stel mij zo voor dat er ooit een moment moet zijn  geweest dat voor het eerst een mens zich bewust werd van zijn of haar eigen bestaan. Een waarneming die deze mens wellicht nog niet direct in woorden kon vatten, maar wel een betekenis kon geven: dit ben ik en dat is de wereld en wij zijn niet hetzelfde.
Stap voor stap leerde die mens te ontdekken wat de relatie was tussen hem of haar en de wereld om zich heen: actie en reactie, oorzaak en gevolg, voorspelbaar of onverklaarbaar, controleerbaar of onbeheersbaar. En dan die ander, de eerste àndere mens die hij of zij tegenkwam.  Werd die als zodanig herkent? Een medemens, iemand net zoals... maar toch anders? Of zag hij of zij deze andere slechts als een deel van de omgeving?

In mijn verbeelding begint, zodra de eerste mensen zich bewust worden van zichzelf in onderscheid tot hun omgeving, de aandrang te willen begrijpen, beïnvloeden en (vaak) beheersen. Ik ervaar de ontwikkeling van de mens als een avontuur dat ooit begonnen is en nog steeds doorgaat en blijft doorgaan. Wat mij daarbij vooral blijft fascineren is hòe de mens dan begrijpt, hòe hij beïnvloedt en hòe hij probeert te beheersen. 

Ik zie mijzelf weer zitten in de school- en collegebanken en luisteren naar hoe docenten de wereld (in ieder geval een deel daarvan) aan ons proberen te verklaren. We leren te experimenteren, te veranderen en controle te krijgen (levert ook weer een goed cijfer op!). We leren te leren met vallen en opstaan. Terugkijkend valt mij vooral op hoeveel aandacht er was voor theorieën en modellen en hoe weinig aandacht er was voor fantasie en creativiteit.
Er is niets mis met theorieën en modellen per se. Die hebben mede ons gebracht tot de technische en maatschappelijke mogelijkheden die wij nu hebben (en nog zullen krijgen). Veel theorieën en modellen hebben voor mij echter drie lastigheden:
- ze zijn per definitie een inperking van de werkelijkheid,
- ze zijn gericht op beheersing van kansen en mogelijkheden,
- ze herbergen de kiem tot creatieve luiheid en zelfgenoegzaamheid.

Uiteraard vormen zwaktes meestal ook de krachten. Hoe vaak heb ik niet gelezen, dat een theorie of model werkelijkheid schematiseert. Sommige aspecten laten we buiten beschouwing. We pikken die aspecten eruit die ons helpen de werkelijkheid te begrijpen, liefst voorspelbaar en reproduceerbaar te beïnvloeden en zo mogelijk te beheersen. Op die manier heb ik ook altijd met veel plezier mijn steentje bijgedragen aan wetenschappelijk (biologisch, psychologisch) onderzoek. Zo werkt het dus ook. De werkelijkheid is veel te complex om alles omvattend te begrijpen. Een ingekaderd deel van de werkelijkheid biedt meer overzicht en inzicht en de mogelijkheid - op voorwaarde dat je de buitenwereld wèl toelaat! - op aanpassingen.Kijk maar naar de wetenschapspagina’s in kranten, hoe vaak onderzoekers dankzij degelijk onderzoek terug moeten komen op hun eerdere conclusies. 

Of loop maar eens een jou onbekend druk bezocht café binnen. De werkelijkheid daar binnen is al te complex om in een keer de juiste sociale conclusies te kunnen trekken. We gaan op eersten indrukken af, op  intuïtie en rationalisaties: ons model van de werkelijkheid. Hetzelfde gaat op voor alle ontmoetingen, van privé tot zakelijk. De vraag is dus niet zozeer of je dit doet, deze modelmatige inperking van de werkelijkheid om greep te (blijven) houden, maar of je bereid bent je model aan te passen als deze toch niet helemaal lijkt te kloppen.

Ik heb mij altijd doodgeërgerd aan een bepaalde shampoo-reclame die maar blijft hameren op het feit dat je maar één kans hebt op een eerste indruk. Een waarheid als een koe. Echter, wat dan nog?  Je hebt immers ook altijd de kans op een volgende indruk, waarbij je de eerste indruk kunt bijstellen? De vraag is slechts of betrokkenen bereid zijn die eerste indruk (model) bij te stellen of niet.
Als je daartoe nìet bereid bent en vindt dat jouw model van de werkelijkheid klopt, dan noem ik dat bevriezen van jouw versie van de werkelijkheid. De hele wereld beweegt, maar jij staat stil. Als jij daarentegen vindt dat jouw model àltijd klopt, spreek ik zelfs liever van een bevroren model van de werkelijkheid. Voor je weet loop je dan heel ver achter de werkelijkheid aan.

Elk model biedt je de mogelijkheid om uit het model te stappen en vanuit een ruimer perspectief naar het model te kijken.  
Je maakt niet alleen een onderscheid tussen jezelf en jouw (model van) werkelijkheid, maar je neemt ook afstand van jezelf en stapt de omgeving in, om vanaf een (virtueel) afstandje naar jezelf en jouw modellen te kijken. Zijn zij beperkend of verruimend? Helpen ze je of vormen ze problemen?

Volgens Einstein is het voor ons niet mogelijk problemen op te lossen met dezelfde wijze van denken als waarmee we ze hebben veroorzaakt. Sterker nog: als je zo'n 999 keer een vraagstuk steeds op dezelfde manier hebt aangepakt, moet je niet verwachten dat je bij de 1000ste keer een andere uitkomst krijgt.
Dan is het tijd geworden om je model los te laten en op avontuur te gaan. Tijd om je zelf verrassen.  Serendipiteit. Dingen vinden waar je niet eens naar op zoek was: misschien wel de spreekwoordelijke naald, terwijl je nauwelijks bewust bent van het bestaan van een hooiberg.

De vraag is alleen, hoe doe je dat? In en uit jouw model van de werkelijkheid stappen? Vanuit andere (grotere) modellen, perspectieven of paradigmata jouw werkelijkheid onderzoeken? Op avontuur gaan? Oude, niet functionele patronen loslaten en nieuwe mogelijkheden ontdekken?
Voor een groot deel zullen anderen je daarbij kunnen helpen. Als voorbeelden en vergelijkingsmateriaal. Door hun versies van de werkelijkheid te tonen. Door andersoortige theorieën en modellen aan te reiken. Door je denken, voelen en handelen op nieuwe manieren te prikkelen.

Met de  termen “match” of “mismatch”  kun je een eenvoudige tweedling maken in hoe mensen met informatie omgaan. “Match” duidt op de overeenkomsten met wat je al kent. Dus daar richt je je aandacht op. “Mismatch” duidt op de uitzonderingen, op de grenzen van wat je reeds kent. Een zgn. “Mismatcher” gaat op zoek naar wat buiten zijn of haar denkkaders ligt. Hetzij om daarmee het gebied en de grenzen van het eigen begrijpen te onderkennen, hetzij om de grenzen op te rekken en steeds verder naar buiten op zoek te gaan naar nieuw begrijpen.
Uiteraard is gebruik van de termen “mismatch” en “match” (nlp) een vereenvoudiging van de werkelijkheid. Ik wil slechts hier “mismatch” gebruiken om je uit te dagen voorbij de grenzen van je “match” te kijken.

Uiteindelijk zul je zelf de veratwoordelijkheid èn de regie op moeten pakken voor jouw versie van de werkelijkheid. Dat is de uitdaging van Zelfregie 3.3. Hoe geef jij invulling, hoe dynamisch zijn jouw kaders en hoe geef jij sturing, richting aan de dynamiek  tussen jouw werkelijkheid en de wereld om je heen?

Deze blog is geen zelfhulppamflet-met-kookrecept: volg de bullit-list, voer de stappen uit en je wordt succesvol en gelukkig. Genoemde Zelfregie 3.3 gaat wel over persoonlijk leiderschap, voor zowel de privé als de professionele werkelijkheid. Over op een andere, aanvullende wijze van omgaan met je eigen dagelijkse werkelijkheid. 
Zelfregie 3.3 is bedoeld voor je eigen persoonlijke vraagstukken, maar zeker ook voor professionele vraagstukken. Ik hoop dat Zelfregie 3.3 je helpt om kritischer en creatiever naar je eigen werkelijkheid te kijken en dankzij grotere, dynamische denkramen je vraagstukken adequaat en duurzaam op te lossen.

Veel succes, flexibele denkramen en mooie verhalen gewenst!
Wellicht ontdek je het lef om te (ver-) dwalen,  word je door e omgeving gezien als een geordende chaoot. Geniet ervan, want jij loopt het grootste risico om buiten de gebaande nieuwe nog niet bekende wegen te vinden! Wat dat niet het doel van zowel wetenschap als avontuur. 

Houd mij op de hoogte! Ik luister graag naar je verhalen!

Marcel

vrijdag 16 januari 2015

Wissel van denkraam, wees klaar voor de toekomst.


Abstracter denken voor een betere wereld?
Waarom kiezen sommige mensen ervoor om naar het engeltje op hun schouder te luisteren en anderen naar het duiveltje? (Vraag in de Volkskrant 16/1/15 - zie ook bijgaande illustratie). Kort door de bocht betekent luisteren naar het engeltje dat je probeert goed te doen, voor je zelf, voor je omgeving, op de korte en de lange termijn. Luisteren naar het duiveltje betekent erg kort door de bocht zoiets als  "pleur op, met je goede bedoelingen, die helpen toch niets; ik ga voor mijn (ons) eigen pleziert en gewin, en wel nů!"

Volgens de deskundige in de Volkskrant is het groot belang de mensen ervan te doordringen dat het uiteindelijk niets oplost als iedereen redeneert met een duiveltje op de schouder. Je moet juist steeds de abstracte slag maken van de eigen situatie naar het collectief. Abstract denken stelt je in staat om over de horizon van je eigen situatie heen te kijken. Als je minder goed bent ingebed in je eigen situatie en kun je beter aan de gevolgen op langere termijn denken. Abstracter denken helpt je betere, duurzamere keuzes te maken.

Abstracter denken met een groter denkraam
De vraag is altijd weer wat maakt dat sommige mensen nauwelijks abstract denken en enkel het duiveltje op hun schouder alle advieskansen geven, zelfs als ze op (de langere) termijn daar zelf nadelige gevolgen van ondervinden? Naast de boeiende zoektocht naar het antwoord op deze vraag (wie heeft een suggestie?), word ik ook direct getriggerd om te bedenken hoe ik dan mensen zou kunnen helpen om abstracter te gaan denken. In Keridwen's Zelfregie 3.3 noem ik dat je denkraam vergroten (zo je wilt, je paradigma verschuiven). Hoe groter je denkraam, hoe meer je overziet: niet alleen de consequenties van  je denken en handelen, maar ook allerlei mogelijkheden en onmogelijkheden, bedreigingen en kansen, en nieuwe inzichten, die tot dan toe nog buiten je denkraam vielen. 

Door abstract te denken, door je denkraam te vergroten, gaat er een hele nieuwe wereld voor je open! Het lastige (vooral op de korte termijn) van een groter denkraam is echter dat allerlei zekerheden op lossen schroeven komen te staan. Het is opeens absoluut niet zeker meer of datgene wat gisteren klopte, vandaag nog steeds klopt. In een nieuw perspectief, een ander daglicht dankzij je nieuwe denkraam, kunnen de verhoudingen toch net iets anders te blijken te zitten, dan jij tot dan toe dacht. 
Het mooie van het vergroten van denkramen is, dat het mensen allerlei spannende, zinvolle ontwikkelingen, creatieve ideeën en innovatieve doorbraken heeft gebracht. 
En kan blijven brengen. Vooral als je rekening houdt met zoiets als het "people, planet, profit"-principe. Een groot denkraam, met ruimte voor abstract denken, neemt de effecten morgen van de besluiten vandaag serieus. 
Mensen met dynamische denkramen zijn volop in beweging! 

Wisselen van denkraam bij conflicten
Op een wel héél (te?) enthousiast moment tijdens een lezing over Zelfregie 3.3 heb ik mij eens laten verleiden tot de uitspraak dat ik mij graag liet uitdagen om met de grote tegenstellingen in de wereld aan de slag te gaan. Het leek mij toen een geweldig idee om religueuze, politieke en maatschappelijke tegenstanders zover te krijgen dat ze voorbij hun horizon, kaders, denkramen (of hoe je het ook wilt noemen) te kijken. Ik heb zelfs op dat moment een "Obama" en een "Poetin" voor de zaal gehaald om mijn aanpak uit te proberen. Wat zou "Poetin" zeggen als hij vanuit het denkraam van "Obama" de zaal zou toespreken? Wat zou "Obama" zeggen, als hij vanuit het denkraam van "Poetin" zou spreken? Het effect was èn grappig èn intrigerend! 

Het is toch ook een geweldig idee! Stel je nu eens voor, dat strijdende partijen zich zouden verdiepen in de positie van de ander en van daaruit zouden vertellen hoe zij de wereld zien. Zeker weten, dat dat heel anders is dan vanuit de eigen positie. Ze kunnen niet anders dan minstens een deel van hun concrete afkeer of haat jegens de ander loslaten om de positie van de ander te kunnen verkennen. 
Door op onderzoek te gaan en zich te verplaatsen zijn zij  abstracter gaan denken. Door  het wisselen  van denkraam hebben zij (in ieder geval voor dat moment) hun eigen blikveld verruimd. Ik zal zeker niet zeggen, dat daarmee de strijd is opgelost, maar wel dat er beweging in denken is ontstaan en daarin liggen de kansen voor duurzame oplossingen.

"Obama vs Poetin" vormde een aansprekelijk voorbeeld met duidelijk tegengestelde meningen en belangen. Sinds die eerste keer heb ik ter illustratie tijdens lezingen vaker samen met de zaal "Obama vs Poetin" gebruikt om vanuit Zelfregie 3.3 te zoeken naar nieuwe mogelijkheden. Later volgden grote thema's als "Palestina vs Israël" en de Zuid-Afrikaanse Apartheid, maar ook dichter bij huis: maatschappelijke conflicten en vechtscheidingen.

Wisselen van denkraam ... veel meer mogelijkheden
Eveneens intrigerend zijn andere voorbeelden waarbij je net zo goed de voordelen van abstracter denken en grotere denkramen kunt onderzoeken. Wat dacht je wat er gebeurt als je in staat bent te schakelen naar het denkraam van je (potentiële) klanten? Kruip je in de huid van je klanten? Wat zou dat op kunnen leveren?
Wat gebeurt er als je in staat bent om je denkraam naar de toekomst te richten? Ervaar je dan bijvoorbeeld werkelijk de effecten van strategische beleidskeuzes nu? 
Kortom mogelijkheden te over.

Wisselen van denkraam ... hoe doe je dat?
Uiteraard zijn er véle wegen die naar Rome (en naar Wangarei, Phutadithjaba of San Carlos, etc.) leiden. Abstracter denken door je denkraam te vergroten zal zeker op verschillende manieren mogelijk zijn. Keridwen maakt gebruik van het regiedenken, waarbij jij naar je eigen situatie (professioneel èn privé) kijkt alsof het een theatervoorstelling is. Jij bent zowel één van de spelers (hoofdpersoon), als publiek en de regisseur. De regisseur bepaalt deels het denkraam waardoor het publiek naar de voorstelling kijkt.

Je kunt als regisseur ook gaan experimenteren. Wat wil je dat het publiek ziet? Hoe groot of hoe klein is het denkraam waardoor het publiek naar de voorstelling kijkt? Volgt het publiek de visie en ontwikkelingen van de hoofdpersoon? Of schakel je liever over naar een ander perspectief, een ander denkraam? Een regisseur verplaatst zich adequaat in alle betrokkenen. Een regisseur durft denkramen te wijzigen, durft in te grijpen, te sturen en te experimenteren. Bij Keridwen's Zelfregie 3.3 leer je jezelf te regisseren.

Zelfregie bij grofmazige en fijnmazige denkramen.
Om even de vragen van het begin van deze blog weer aan te halen: Waarom kiezen sommige mensen ervoor om naar het engeltje op hun schouder te luisteren en anderen naar het duiveltje? Waarom denken sommige mensen nauwelijks abstract, ondanks het feit dat ze op (langere) termijn daar zelf nadelige gevolgen van ondervinden? Hoeveel ruimte kunnen of willen mensen zichzelf geven om voorbij hun horizon te kijken? Lees mijn volgende blog over grofmazige en fijnmazige denkramen.

Meer weten?
Komend juni (2015) komt mijn boek uit over Zelfregie 3.3 Vraag nu al naar de mogelijkheden.
Neem gerust contact op.
Welke denkramen kiest u voor uzelf in 2015? Een perspectiefvol jaar gewenst.
Groet! Marcel van der Pol, Keridwen









maandag 27 oktober 2014

Alles onder één dak: Keridwen's Zelfregie 3.3

Sinds 14 oktober hebben wij bij Keridwen onze site geheel vernieuwd.

Nooit heb ik de behoefte gevoeld om in een 'elevator pitch' (een serie one-liners) uit te leggen wie we zijn, waar we voor staan, wat we doen, hoe we dat doen en waarom, en wat we willen bereiken.

Keridwen is een verhaal. Een verhaal vraagt nu eenmaal aandacht. In ieder geval meer aandacht dan het verveelde gehoor van een overbelaste beslisser in de lift kan geven. Gebleken is dat de beslissers in de lift enkel resultaten willen horen, doelen en de garanties dat die ook werden gehaald. Niets over het onderliggende verhaal, de onderliggende filosofie. Mocht u mij dus ooit in een lift tegenkomen, vraag niet naar mijn pitch, maar laat u uitnodigen voor een goede kop koffie en een mooi, zinvol verhaal.

Als voorschoot op deze verhalen hebben we onze site opnieuw gestructureerd. Wat wij doen is Zelfregie 3.3. Met Zelfregie 3.3 pakken mensen de regie op om hun (professionele) leven te optimaliseren. 
Op de website besteden we veel aandacht aan de onderliggende filosofie, aan onze missie, visie en strategie en onze verhalen. 
We besteden veel aandacht aan de drie basismethodieken (Wachter & Lantaarn - De dans van de held - Het Gordiaanse ei) die we gebruiken.
Zelfregie 3.3 kent een aantal maatwerkprodukten. Op de website wordt elk Zelfregie 3.3-produkt uitgebreid toegelicht. Kom rustig eens kijken. Wees welkom!

Nog niet alle produktpagina's zijn klaar. Ongeveer één produktpagina per week wordt aan de site toegevoegd. Meestal op de maandag. Als laatste twee zijn Creatief & Kritisch Denken 3.3  en Storytelling 3.3 toegevoegd. 
Omdat geschreven tekst altijd een andere dynamiek heeft dan gesproken tekst, aan u de vraag of u eens rustig wilt lezen en uw reactie aan mij wilt mailen. U bent natuurlijk ook welkom voor een goede kop koffie of thee en een mooi verhaal.

Groet! Marcel van der Pol




dinsdag 12 augustus 2014

Flexibele Denkramen in De Nieuwe Economie?

Pas je aan en/of blijf jezelf


Als eigenaar van een eenmensbedrijf ben je ook maar alleen. Voor sommige klussen moet je samenwerking met anderen zoeken. De vraag is hoe je dat goed regelt naar je klant. Is de een hoofd- en de ander onderaannemer of presenteer je je samen als een (gelegenheids) aanneembedrijf?
In ieder geval moet je het ook onderling financieel (onder andere!) goed regelen. Als eenmensbedrijf steek je toch al relatief vaak meer energie in een klus, dan je kunt factureren. Vooral als het een mooie klus is.
Hoe wil je met netwerkcontacten omgaan? Werk gunnen en gegund worden? Percentages verrekenen?

Enige tijd geleden werd mij door een netwerkcontact gevraagd bij een klus in te springen. Zag er goed uit. Bij nader inzien bleek ik wel 30% af te moeten dragen en mocht ik gedurende de komende 2 jaar niet zelfstandig contact opnemen met de klant.
Een ander netwerkcontact bood spontaan aan voor mij contact te leggen met een potentieel interessant bedrijf. Toen het voorstel concreter werd, moest ik wel a priori 35% van opbrengst van de mogelijk komende paar (hoeveel?) klussen afdragen.
Twee voorbeelden, waarin samenwerken zo verzakelijkt is, dat bij mij de lust om klussen terug te gunnen danig is afgenomen. In wat wel De Nieuwe Economie wordt genoemd staat het gunnen en gegund worden veel meer centraal. Nu doe ik wat voor jou, morgen jij voor mij. Vandaag maak ik een klant enthousiast voor jou, morgen jij een klant voor mij. Als niet alle aandacht naar het verdienen gaat, is er meer ruimte voor een dynamische en inspirerende  samenwerking. Op basis van sociale overwaardeuitwisseling (heet dat zo?).

Ik mag met veel plezier buitenlandse studenten en docenten ondersteunen. Soms is dat bijv. een betaalde coaching, dan weer een vrijwillige begeleiding (onbetaald, maar levert wel veel op).
Na haar afstuderen vroeg een studente (Hongaars) om een aanvullende coaching. Probleempje: ze had nog geen baan en geen inkomen. Of betaling uit toekomstig werk kon? Leuk idee! Ook omdat de coaching mede over het vinden van een goede en zinvolle plek in de maatschappij ging.
Een beoogde aanstelling ging echter niet door. Ze had een baanaanbod bij nader inzien afgeslagen. Een van de effect van de coaching. Zij was heel tevreden en ik moest nog even op mijn geld wachten.
Na een tijdje kwam het idee opzetten, dat je ook anders naar zo'n zakelijke overeenkomst kunt kijken.  "Ik word blij van de coaching", zei zij. "En waar zou jij blij van worden? Kan ik daar een bijdrage aanleveren?"

Onder het genot van koffie op het terras had ik zojuist enthousiast over mijn ervaringen in o.m. Afrika (vakantie en werk) verteld. Eigenlijk hoefde ik nu niets meer te zeggen. Ze kwam zelf met een dubbel voorstel.
Eerst zou ze langskomen om voor Brigit en mij traditioneel Hongaars te koken. Dat werd meteen een soort afscheidsfeestje, want kort daarna zou ze terug gaan naar Hongarije om daar haar eigen eenvrouwsbedrijf op te zetten. In Hongarije kon ze dan meteen regelen dat ik daar een aantal workshops "Zelfregie 3.3" kwam geven. In het hoger onderwijs tbv bezielend lesgeven. In het bedrijfsleven tbv zakelijk storytelling voor ptofessionals. Plus een open workshop tbv persoonlijke ontwikkeling.

Van de Hongaarse maaltijd hebben we reeds een aantal maanden geleden uitgebreid genoten! Een dezer dagen vertrekken wij naar Boedapest: onderweg als zwerfvakantie, ter plaatse voor een aantal workshops. Wat wil je nog meer als "betaling"voor een coaching die per se al heel leuk was? Ik krijg het zo in de schoot geworpen om in het buitenland mooie dingen te doen met Keridwen's Zelfregie 3.3. Een grote wens! Na ECCI-workshops op diverse plekken in Europa, 2 keer in  Zuid-Afrika, nu weer via een geheel ander soortig initiatief in Boedapest.

Alleen omdat onze denkramen in beweging bleven was dit mogelijk. Wijzigende denkramen creëren nieuwe ideeën.  Financieel wellicht niet direct super aantrekkelijk, als ervaring (met alle verdere mogelijkheden in de toekomst) onbetaalbaar! Een positieve impuls voor De Nieuwe Economie.
Bovendien combineer ik het met een heerlijke vakantie, en gaat Brigit lekker mee.

Kortom, Judit, bedankt voor je initiatief! De voorpret is reeds begonnen. Ideeën te over. Het basismateriaal staat al op slideshare.

Knisperende groet!
Marcel van der Pol
KERIDWEN.

dinsdag 5 augustus 2014

Denkraam switch: elk nadeel heeft zijn voordeel

Begin juli 2014. Voor mij ligt ligt een heerlijk rustige periode. Eindelijk tijd om verder aan mijn boek over Zelfregie 3.3 te werken. Ik heb mijzelf zo'n vier weken de tijd gegeven om de eerste versie af te krijgen, geschikt voor een aantal over-mijn-schouder-meelezende critici. Dan ga ik alweer naar Boedapest om een paar workshops te geven (incl een heerlijke fietsvakantie langs de Donau. En dáárna begint het intensieve najaarsseizoen alweer. Het boek moet voordien grotendeels af zijn.

Een dan een soort websitecrash: www.keridwen.nl is nog wel te bereiken, maar ik kan niets meer veranderen. Elke poging tot actualisering leidt tot verdwijnen van hele websitepagina's (wat ben ik blij dat ik een backup heb!). Technisch snap ik het nog niet helemaal, mijn provider kan het mij ook niet goed uitleggen, maar het is wel zo. Je zou kunnen zeggen dat de site na een paar jaar gewoon te oud is. Ouderwets. Achterhaald. Niet meer up-to-date. De internetwereld is snel. 

Een nieuw verhaal is niet meer mogelijk. De agenda kan niet meer bijgewerkt.
Mooie filmpjes over het werk in Zuid-Afrika kunnen niet geplaatst.
Een nieuwe pagina over de ontwikkelingen rond Zelfregie 3.3 kan niet toegevoegd.
En wat voor de website geldt, geldt ook voor de nieuwsbrief.

Daar ben je dan mooi klaar mee! Ik leer mijzelf een paar mooie nieuwe scheldwoorden in vreemde talen. Grappig om te doen, maar het lucht absoluut niet op!
Dan realiseer ik mij opeens, dat ik klant van mijzelf ben geworden. Vragen dringen zich aan mij op, als: welke Held is nu zo boos (uit: De dans van de held)?
Welke andere Held (of Helden) kan ik nu inzetten om dit verhaal anders te vertellen, opdat ik toch nog zinvolle en plezierige weken tot Boedapest heb?

Best wel komisch om jezelf volgens je eigen methode zo onder handen te nemen. Toch alweer zachtjes grinnikend loop ik de gehele Zelfregie 3.3 maar door: van Wachter & Lantaarn, via De dans van de held, tot aan Het Gordiaanse ei.

Conclusie? Boek opzij gelegd en mij vol in het websitebouwen gestort. Niet omdat ik dat zo leuk vind en dat zo goed kan, maar omdat het mij de gelegenheid geeft om ook de idee achter de website (missie en visie van Keridwen) weer eens goed  onder de loep te nemen. Misschien scherpt dat ook nog wel het denken over Zelfregie 3.3 (boek) aan.

Inmiddels een paar weken onderweg. De nieuwe site (under construction!) begint al aardig op streek gekomen. The state of the art? Veel foto's. Relatief weinig tekst. Over elk woord moet je nadenken. Meteen ook zinvolle input voor het boek. Indirect ben ik dus driftig aan het schrijven.
Met een beetje goede wil zijn straks boek en site gelijktijdig klaar, alleen niet meer voor september. Dan praat ik nog maar niet over de nieuwsbrief!

Kortom ook dit nadeel, blijkt een voordeel te hebben. Dat inzien is onderdeel van Zelfregie 3.3: kijken vanuit een andere invalshoek. 

Hebt u enig idee welke Held daarvoor in mij klaarwaker en actief is geworden?
Wie het trouwens leuk vindt om, onder embargo, de nieuwe site kritisch te testen, kan zich bij mij 
melden.

Voor de rest hoop ik u binnenkort via een vernieuwde nieuwsbrief op de hoogte te kunnen houden (en via blog, twitter, linkedIn, facebook....)

Groet! Marcel van det Pol. Keridwen.
(Blogverslag vanaf mijn smartphone)

vrijdag 1 augustus 2014

Dwingende Denkramen aanpakken met Zelfregie 3.3










Niet zo heel lang geleden vertelde een hoogleraar mij het nog eens, overigens op zeer ontspannen en berustende toon: “Studenten zijn tegenwoordig te dom om mijn colleges te begrijpen”. 
Een directeur op zekere leeftijd verzuchtte, dat zijn medewerkers niet de vrijheid en de verantwoordelijkheid aankonden, die hij hen had toevertrouwd. Ze bleken hun werk anders in te richten en uit te voeren, dan hij zich had voorgesteld.
Een ervaren consultant overzag de problematiek van de organisatie en wist precies hoe het beter zou kunnen, hetgeen hij dan ook glashelder verwoordde in zijn aanbevelingen in zijn eindrapportage. Vervolgens richtte hij zich op een nieuwe uitdaging, zich niet meer echt erover verwonderend dat zijn aanbevelingen naar alle waarschijnlijkheid nauwelijks zouden worden opgevolgd. 

Internationale samenwerking
De eerste keer dat ik ergens in de buurt van de evenaar een verwaarloosde, rottende vergistingstank zag liggen, trots beplakt met EU-stickers, schudde ik mismoedig het hoofd en vroeg mij af of onze Europese constructies wel bestand waren tegen de tropische hitte en klamheid. Zo’n vergistingstank was zo’n mooie oplossing voor milieuproblemen als gevolg van het gebrek aan een deugdelijke riolering en voor de voedselproblemen als gevolg van een armetierige landbouw, verontachtzaamd door een jarenlange burgeroorlog. 
Bij een dorp verderop bleek een door met buitenlandse hulp geslagen put niet meer in gebruik en inmiddels halfvol gestoven met zand. Dat kon ik niet verklaren met klimaatsomstandigheden. De buitenlanders waren oorspronkelijk gekomen om in de een zomerreces van hun opleiding en onder de vlag van een NGO de kinderen in dit gekwelde land te komen redden, maar hadden gezien de deplorabele toestand van de water- en energie-voorziening besloten eerst maar een paar waterputten te slaan en kookfornuizen uit te delen. Dit zou goed zijn voor welzijn van de dorpsbewoners.  Bovendien leverden putten en kookfornuizen extra maatschappelijk verantwoorde studiepunten op.  Kinderen konden een volgende zomer nog steeds worden gered. Niet alleen bleken de putten binnen een paar maanden daarna in ongebruik te raken, maar hadden de geschonken kookfornuizen inmiddels ook nog eens de sociale cohesie tussen de vrouwen, die normaliter voor brandhout zorgden en deze zware activiteit ook gebruikten om onderweg even los van alle andere verplichtingen gezellig samen te zijn,  behoorlijk ontwricht.
Zouden de zeer goedwillende brengers van die vergistingtanks, waterputten en kookfornuizen begrijpen waarom hun hulp niet duurzaam heeft gewerkt? Zouden ze weten wat heeft gemaakt dat de lokale bewoners niet verder zijn gegaan waar zij zelf zijn opgehouden? Wat zouden ze bij een volgend internationaal project gaan doen?

Creatief Zuid-Afrika
Met een paar collega’s uitkijkend over een uitgestrekte Zuid-Afrikaanse stad werd ik opeens keihard geconfronteerd met bovenstaande herinneringen en vragen. Ik hoorde onszelf praten. Ons enthousiasme. Onze passie. Onze betrokkenheid. Onze ongebreidelde stroom aan creatieve, zinvolle ideeën voor de inwoners van deze stad. In onze fantasie hadden we ze allemaal al volledig gerealiseerd. 
Toen kwamen de herinneringen... aan de kookfornuizen, de waterputten, de vergistingstanks. De vragen die toen niet zijn gesteld. De manieren waarop toen voor anderen was gedacht.
En nu? Vroegen wij ons deze keer wel af waarom daar beneden er geen moestuintjes waren? Gingen wij in ons enthousiasme direct alweer hun problemen oplossen? Ervoeren zij, wat wij zagen als hun probleem, zelf ook als een probleem? Paste onze oplossing ook in hun situatie?  Betekent Creatief Denken niet, dat de mensen (de probleemeigenaren) zelf op creatieve wijze met hun vraagstukken aan de slag moeten? Waren we eigenlijk niet gewoon bezig onze visie op de werkelijkheid, onze denkramen, te superponeren op de hunne? 

Dwingend denkraam
Als je consequent blijft uitgaan van je eigen visie op de werkelijkheid (wat/waarom iets wel/niet gebeurt), ongeacht omstandigheden en andere visies en ervaringen, dan spreek ik van een ‘dwingend denkraam’.  Jouw visie op de werkelijkheid, jouw verhaal over de werkelijkheid noem ik dan ‘bevroren’ of zelfs ‘gestold’. Op reis door verre landen met hun eigen culturen wordt je hier vroeg of laat mee geconfronteerd - soms keihard! Opeens ontdek je dat de werkelijkheid lang niet altijd in elkaar steekt als jij altijd dacht. Door de situatie daar met al zijn onbekendheden en onverwachtheden, wellicht versterkt door het feit dat jijzelf niet meer in je eigen vertrouwde en bekende omgeving verkeert, kun je haast niet anders concluderen dat je eigen manier van denken kritisch onder de loep moet nemen wil je aansluiting bij de lokale situatie kunnen vinden. 
Ver van huis is dit relatief eenvoudig te onderkennen. Vantevoren kun je al bedenken dat je op reis allerlei andere manieren van denken en doen kunt tegenkomen. Culturen zijn immers niet hetzelfde! Akkoord, je kunt zo nu en dan best nog wel in de valkuil van je eigen dwingende denkraam vallen, maar het ‘anders zijn’ daar ten opzichte van thuis kan je ook scherp houden en helpen de valkuil te omzeilen.

Dichter bij huis is dat vaak ietwat lastiger te onderkennen! Maar toch, hoe vaak hebben we onze beleving van de werkelijkheid niet laten stollen en hebben we ons denkraam niet stollend gemaakt? 
De hoogleraar vindt dat studenten te dom zijn om hem te begrijpen, zonder zich af te vragen wat maakt dat tijdens de colleges hij en zijn studenten geen aansluiting bij elkaar vinden.
De directeur voert een beleid van schijndemocratie. Medewerkers mogen denken en doen wat ze willen, zolang ze maar aan zijn (onuitgesproken!) verwachtingen voldoen. Hij vraagt zich niet af, waarom zijn medewerkers hun werk anders zijn gaan inrichten en uitvoeren en wat daarvan de eventuele voordelen zijn.
De consultant is vanuit zijn deskundigheid zo gericht op een bepaald soort oplossing, dat hij zich niet afvraagt of zijn oplossing wel past mij de organisatie die hij adviseert.
Ook deze hoogleraar, deze directeur en deze consultant, die ik in mijn werk ben tegengekomen, hanteren een dwingend denkraam: zo ziet de werkelijkheid eruit, geen discussie over mogelijk.

Vergroot Denkraam
Over de kerkhervormer Maarten Luther gaat het verhaal dat hij vaak op zijn zolderkamer zat na te denken. Hij mocht van tijd tot tijd graag door een dakraam naar buiten kijken. Wat hem opviel was dat elk dakraam een andere blik op de wereld om hem heen bood. Een dakraam dwong hem steeds weer vanuit een ander perspectief te kijken. Zo werkt het ook met denkramen. Je denkraam bepaalt je perspectief op de wereld, dus ook op je professioneel functioneren, met alle zakelijke successen en falen van dien. Kijk door een ander denkraam, verander van perspectief, en ontdek dat er andere mogelijkheden ontstaan. Einstein zei het al: problemen kunnen niet worden opgelost op hetzelfde niveau als waarop ze zijn ontstaan. Kijk dus kritisch naar het denkraam dat je gebruikt als basis voor je denken en doen. Verander van perspectief. Verschuif je denkraam. Vergroot je denkraam. Dan kun je op van ander niveau naar de problemen kijken, dan waarop ze zijn ontstaan. De kans op adequaat en duurzaam oplossen van je problemen neemt daardoor spectaculair toe!

Ik voor mijzelf heb besloten, dat als ik weer naar het buitenland ga, zeker ook als ik daar aan het werk ga, zal ik bij het zien van problemen eerst vragen naar het ‘waarom’, naar ‘wat maakt dat...’. Ik zal proberen het denkraam van de locale counterpart te begrijpen, opdat alleen dan wij samen en creatief en kritisch aan duurzame oplossingen kunnen werken.

Hier in Nederland is het ‘dwingende denkraam’ al een essentieel onderdeel geworden van mijn werk geworden. Ik bied organisatie, die  op de een of andere manier vastzitten in hun denken en doen,  een heldere structuur plus de creativiteit om uit het eigen denkraam te breken en nieuwe kansen, mogelijkheden en oplossingen te vinden. Als er iets is dat het werk in Zuid-Afrika heeft bevestigd, is het wel dat als je je denkraam groter maakt je dat heel veel kan opleveren!

Zelfregie 3.3 Voor een Groot Denkraam
Nu we bezig zijn uit de economische crisis te komen en de mogelijkheden voor kostenreductie zijn benut, is het zaak om omzet en winst te verhogen door met nieuwe producten te komen, of nieuwe markten te vinden, maar dat gaat niet vanzelf! Daarvoor moet je voorkomen dat je vanuit een dwingend denkraam werkt. Zorg dat je een groter en flexibeler denkraam hanteert. Zelfregie 3.3 kan je daarbij helpen.

Meer weten?
Neem gerust contact op:
Marcel van der Pol (Keridwen)
mail: marcel@keridwen.nl
tel.: 050 525 61 21 / 06 506 802 13
via contactformulier