donderdag 5 juli 2018

Overgewicht, Nep Nieuws en Alternatieve Feiten bij R1JN

Soms zijn dingen die je hoort te fascinerend om er over te zwijgen. Woensdag 4 juli, Radio1 Journaal. Item over de gevaren van obesitas voor de gezondheid. Artsen luiden de noodklok. Het aantal mensen in Nederland met overgewicht neemt toe, inclusief de kans van hart- en vaatziekten.

Dan krijgt een ervaringsdeskundige het woord. Fascinerend hoe dat interview verloopt. 
(1) Gaandeweg verschuift de geïnterviewde het onderwerp van 'obesitas en gezondheidsrisico's' naar al dan niet  'lekker in je vel zitten'.  Over dat laatste  heeftzij zeker een paar zinvolle en mooie dingen te zeggen. Ze vertelt over zelfacceptatie en waardevol zijn: Als jij je goed voelt, is het goed, etc.
Het is alleen jammer dat op deze manier de relatie tussen overgewicht en  fysieke gezondheid naar de ahtergrond dreigt te verdwijnen.

(2) Als de interviewer het gesprek terug bij de noodklok van de artsen wil brengen, gebeurt er iets heel bekends. De 'ervaringsdeskundige' gaat niet in op de inhoud, maar ventileert haar twijfels over onderzoek en uitkomsten. Natuurlijk is ze helemaal vóór wetenschappelijk onderzoek, maar voor elk onderzoek bestaat wel een tegenonderzoek met àndere uitkomsten. De noodklok van de artsen is ook maar een mening (!). Het gaat veel meer om individueel welbevinden (lekker in je vel zitten, individuele fysioligische verschillen, etc).

En daarmee zijn we terug bij het door haar gewenste thema. Wetenschappelijk onderzoek is gereduceerd tot 'een mening'. Alternative facts ondergraven wetenschappelijke bevindingen. Het bericht over de medische bezorgdheid wordt fake news.  (Waar heb ik dit eerder gehoord?).
Je hoeft niet meer kritisch  na te denken over je eigen eet- en beweeggedrag, je leefstijl. Zolang je zelfwaardering in orde is en je je goed voelt, is het allemaal in orde! 

Kortom, twee bekende retorische technieken om een gesprek in gewenste banen te leiden. Vermijd de inhoud, plaats vooral de vraagtekens.
De vraag is alleen, waar blijft hier het kritische denkvermogen, waar de zelfreflectie en de zelfregie?
Je kunt heel bewust met je eigen gezondheid bezig en tegelijkertijd goed in je vel zitten. Obesitas sluit niet uit dat je tevreden bent met jezelf, terwijl je tegelijkertijd heel goed keuzes kunt maken om gezondheidsrisico's te verkleinen. Mooi dik is zeker niet lelijk, maar vet op de verkeerde plekken vergroot wel de kans op hart en vaatziektes.
Houd jezelf niet voor de gek. Wees gelukkig met jezelf èn leef gezond! Je kunt het ene doen zonder het andere na te laten. Geniet ervan.

Marcel van der Pol.
NZR Regisseur. NZR, de Keridwen methode om je Denkraam te Vergroten.