Gaza, Oekraïne, Mali, Libië ...
Slechts een paar van de conflictplekken in de wereld waarover de media vrijwel dagelijks berichten. Als je hoort, ziet en leest (van twitter tot NOS journaal) wat er allemaal over deze plekken wordt bericht, lijkt direct bijna alle hoop, dat er ooit een uitweg en oplossing mogelijk zijn, weg te vloeien.
Alle partijen in een conflict weten steeds weer uitstekend allerlei argumenten voor het eigen gelijk aan te voeren. Natuurlijk heeft iedereen gelijk ... bìnnen het eigen denkraam dan!
In de Volkskrant van 28 juli 2014 heeft Asha ten Broeke een heldere
column over het conflict in de Gazastrook geschreven. Zolang alleen vanuit het eigen denkraam gedrag, keuzes, oorzaak, intenties en toekomstverwachtingen worden gedefinieerd, zal het conflict alleen maar escaleren. Ook beelden, toch vaak gezien als de meest 'objectieve' getuigen, blijken dan voor totaal tegengestelde uitleggen vatbaar: het ultieme bewijs gezien vanuit gedachte "zij zijn fout" en "wij zijn goed". Als denkramen elkaar uitsluiten (zelfs al lijken ze soms erg op elkaar), zoeken partijen de oplossing meestal in de vernietiging van de ander.
Het is altijd weer boeiend om op zoek te gaan naar het onderliggende. Wat maakt dat iedereen (binnen het eigen denkraam) altijd gelijk heeft? Hoe wordt een denkraam gedefinieerd? Wat vertellen de verschillende partijen zichzelf, wat elkaar en wat de buitenwereld? Wat willen partijen bereiken? Voor mij als conflictregisseur (voorheen: mediator) zijn dit fascinerende vragen. Echter, alleen al om in staat te zijn te begrijpen en te helpen de eerste beweging te creëren wil ik absoluut niet in één of in beide denkramen worden meegezogen. De verhalen van àlle conflictpartijen zijn eigen interpretaties van eenzelfde werkelijkheid. Vaak baseren partijen op dezelfde feiten, die bovendien vaak in de praktijk veel minder hard blijken, dan gesuggereerd.
Op de Sociale Media ben ik de laatste tijd stevig aangesproken op mijn houding als conflictregisseur ten aanzien van genoemde conflicten. Ik ben vooral uitgedaagd een standpunt in te nemen en partij te kiezen. Toen ik niet snel genoeg reageerde werd mij verweten, dat het erop begon te lijken dat ik partijdig (voor de ànder) was. Hierbij werd uiteraard flink gewezen op allerlei aspecten van mij die een bepaalde keuze zouden rechtvaardigen. Elk mens is echter meer dan zijn geschiedenis en zijn sociale/maatschappelijke omgeving. Elk mens is een autonoom individu en zelf verantwoordelijk voor zijn eigen denkraam (inclusief de gevolgen). Een mens (of groep) die het lef heeft het eigen denkraam te onderzoeken, verantwoordelijkheid te nemen, in beweging te komen en op bezoek te gaan in het denkraam van de ander, doet in mijn ogen aan Zelfregie 3.3.
Mijn eigen denkraam als conflictregisseur wordt vooral gevormd door een grote nieuwsgierigheid naar hoe mensen hun denkramen creëren en door het verlangen te helpen denkramen op te rekken en te ontdekken wat voor mogelijkheden vergrote denkramen bieden. Ik ben dus niet van plan te kiezen voor een bepaalde partij of standpunt. Ik wil niets met het adagium "wie niet voor mij is, is tegen mij" te maken hebben. Ik wil mij, vanuit mijn positie als conflictregisseur richten op de verhalen van de conflictpartijen: hun denkramen, hun versie van de werkelijkheid. Een conflictregisseur wil eerst begrijpen en vervolgens ruimte en beweging helpen creëren.
Een conflictregisseur ziet de denkramen van de conflictpartijen, inclusief de daaruit voortkomende overtuigingen, gedragingen en consequenties, in elkaar grijpen als een soort ogenschijnlijk onontwarbare Gordiaanse Knoop. Een conflictregisseur zet al zijn vaardigheden in om samen met de conflictpartijen deze Gordiaanse Knoop van verstrengelde denkramen te ontwarren en ruimte te creëren voor beweging en nieuwsgierigheid en voor grotere, dynamische denkramen.
Ik ben mij er terdege van bewust dat genoemde conflicten groot en complex zijn, misschien wel ietwat té groot voor een enthousiaste, gepassioneerde individuele conflictregisseur. Het wantrouwen en de haat gaan soms vele generaties terug. Elke geweldsdaad, elk slachtoffer is echter altijd weer de opmaat voor een nieuwe vergelding. De tegenpartij móet en zál vernietigd worden. En tòch, als niemand het lef heeft tegen alle overtuigingen, geschiedenissen en tradities in de positie van conflictregisseur in te nemen...
Familie, bedrijf en organisatie, buurt, arbeidsverhoudingen ...
Wat in het groot geldt, gaat ook op voor het kleinere. Ook bij conflicten dichter bij huis, als scheidingen en sociale, maatschappelijke, arbeidsrechtelijke en zakelijke conflicten, kan een conflictregisseur nuttig en zinvol zijn. Nogmaals: een conflictregisseur richt zich niet primair op inhoud, op feiten, ook niet op procedures. Een conflictregisseur richt zich op de wijze waarop mensen hun eigen werkelijkheid creëren en vormgeven. Breng het denken van mensen in beweging (vergroot hun denkraam) en er ontstaan nieuwe mogelijkheden.
De Conflictregisseur aan het werk
Conflictregie 3.3 baseert zich op
Keridwen's Zelfregie 3.3, waarbij "3.3" met een knipoog verwijst naar "internet 3.0". Dit is die generatie van het internet, waarbij niet het "zenden" (1.0), of het "uitwisselen" (2.0), maar het "
cocreëren" (3.0) centraal staat. Conflictregisseur en conflictpartners creëren samen verloop en uitkomst van een conflcit. Ieder voor zich is op geheel eigen wijze verantwoordelijk de uitkomst. Conflictpartners zijn verantwoordelijk voor hun eigen conflict en het verloop daarvan (voortzetting? overeenkomst? oplossing?). De Conflictregisseur is verantwoordelijk voor een deskundige en adequate begeleiding van de conflictpartners op weg naar Zelfregie 3.3, opdat zij ook daadwerkelijk de verantwoording kunnen dragen voor een uitkomst.
Conflictregie 3.3 onderscheidt zich van mediation, doordat de conflictregisseur niet alleen in een conflict mediëert, maar conflictpartners ook leert
Zelfregisseurs te zijn. Het conflict wordt daarmee (metaforisch) een
theaterstuk. Waarin je speelt (
Acteurs). Waarnaar je van een afstand naar kunt kijken (
Publiek). Waar je van buitenaf in kunt grijpen (
Regisseur). Door te leren schakelen tussen deze drie metaposities neemt het eigen vermogen van conflictpartners enorm toe om een conflict zelfstandig tot een duurzame oplossing te brengen. Je ontkomt, alleen al door het schakelen zelf, er niet aan in beweging te komen en bijvoorbeeld ook een keer vanuit het denkraam van de ander naar het conflict te kijken. Dankzij het schakelen ontstaa andere, grotere denkramen, met bredere blikvelden, nieuwe invalshoeken en meer mogelijkheden. De conflictregisseur zorgt ervoor dat de conflictpartners zich hiervoor de nodige zelfregievaardigheden eigen maken.
Meer weten?
Neem gerust contact op:
Marcel van der Pol (Keridwen)
mail:
marcel@keridwen.nl
tel.: 050 525 61 21 / 06 506 802 13
via
contactformulier
