Bezielend Lesgeven - 2daagse cursus

# Groep Hogeschool Docenten organiseert haar eigen bij/nascholing: 

Marcel van der Pol uitgenodigd de Keridwen-cursus "Bezielend Lesgeven, Tales & Theatre as Teaching Tools" te verzorgen op 4 en 12 november 2014 te Groningen. 
Er zijn nog plaatsen! Reageer snel. Bericht Keridwen

# Universiteit Groningen (ESI) organiseert binnenkort ook weer voor haar docenten deze workshop onder de naam Storytelling as a Teaching Tool, op 2 en 16 december 2014. Lees meer bij ESI... 

Marcel van der Pol (Keridwen) verzorgt al meer dan achttien jaar Bezielend Lesgeven (in Nederlands, Engels en/of Duits) voor docenten van allerlei onderwijsniveaus. 

• Wilt u meedoen op 4 en 12 november of 2 en 16 december?  
• Wilt u deze cursus als bij/nascholingsmogelijkheid op uw eigen Instituut?
• Wilt u zelf een cursus organiseren en Marcel van der Pol uitnodigen? 

Van harte welkom! Volg de link naar Keridwen  en vraag naar  de mogelijkheden!

Bezielend Lesgeven, Tales & Theatre as Teaching Tools

Van en met drs Marcel van der Pol, Keridwen.

Als docent weet u, dat uw inhoud zinvol, relevant en interessant moet zijn om de aandacht vast te houden en uw verhaal over te kunnen brengen. De vorm die u kiest, uw eigen passie en de kwaliteit van het contact dat u met uw publiek zijn minstens zo belangrijk. Integreer daarom vertel- en theatertechnieken in zowel vorm, inhoud als relatie.
Laat u regisseren op inhoud en performance. Schakel soepel tussen creatieve en didactisch relevante vormen om het denkraam van uw publiek, studenten of klanten te vergroten.


Ook als uw Onderwijs Instituut  Keridwen's Bezielend Lesgeven nìet (meer) heeft opgenomen in het reguliere na/bijscholingaanbod kunt ook zelfstandig deze cursus organiseren en Marcel van der Pol uitnodigen. Dit is vaak nog goedkoper ook. Vraag naar de mogelijkheden bij Keridwen.

Cursusinformatie

Doel
Na het volgen van de training: • weet u inhoud te geven aan het begrip ‘praktijkdidactiek’; • kunt u in uw presentatie spelen met opbouw, structuur, spanningsboog en variatie; • kunt u inhoud, vorm en interactie op elkaar afstemmen waardoor studenten én uzelf geboeid blijven en het leerresultaat wordt vergroot. Bijvoorbeeld door het werken met metaforen en verhalen.

 Aanpak
Centraal in de training staat het begrip ‘praktijkdidactiek’: de integratie van de inhoud en de vorm en interactie met de deelnemers. Dus hoe ga je om met de opbouw, structuur, spanningsboog, variatie in presentatie. Wat doe je wel/niet, hoe en wanneer om de deelnemers te boeien en hun leerproces te optimaliseren? U gaat experimenteren met diverse praktijkdidactische technieken (onder meer professioneel verhalen vertellen en diverse theatertechnieken), gericht op grote groepen en op kleine groepen. U leert spelen met vorm en contact om de inhoud te laten aansluiten bij de leervragen van de student. Er is uitgebreide ruimte voor regiefeedback. De oefeningen worden afgewisseld met korte theoretische toelichtingen en metaforen (zoals “De pijl en de roos”) over de relatie trainer/docent-student.

Begeleiding
Drs. Marcel van der Pol is van oorsprong bioloog. Sinds 1986 is Marcel actief als docent in het hoger onderwijs, als trainer managementvaardigheden en trainer van docent/trainervaardigheden, als coach persoonlijke groei en veranderprocessen en als theatermaker. Hij heeft een niet aflatende belangstelling voor wat de mens beweegt, hoe de mens zich organiseert, hoe de mens zich verbindt in culturen en hoe de mens zijn plek in de wereld invult. Kenmerkend voor hem is zijn grote enthousiasme en dat hij steeds in ontwikkeling blijft. Hij gelooft niet in een allesomvattende theorie, maar laat zich graag verrassen en inspireren door nieuwe inzichten en werkwijzen. Hij haalt uit alles het beste. Routinezaken plaatst hij in een nieuw daglicht, vastgeroeste patronen maakt hij los en traditionele zienswijzen voorziet hij van nieuwe perspectieven. Werkelijk leren en ontdekken kan volgens hem alleen door hoofd, hart en handen (cognitie, emotie en gedrag) te integreren, door combinatie van cognitie en analyse met fantasie en creativiteit.

 Reacties van cursisten

• Als detective leid je toehoorders door de lessen. Waar dat zinvol is neem je de zaal gelijk Agatha Christie in toenemende spanning mee in je eigen redenaties, totdat je in de laatste minuut de ontknoping brengt. Als het nodig, geef je als Columbo direct de clou weg, waarna je met de zaal deducerend en analyserend de plot ontrafelt. (trainer organisatieontwikkeling)

• Ik wilde je even mailen over mijn eerste College Zonder Sheets. Ken je Linus uit Snoopy, die met dat doekje? Nu, ik liep als Linus met mijn sheets onder de arm naar het college (voor je-weet-maar-nooit), maar ik kan heel prima zonder mijn sheets. Erg leuk om te merken, en ik vind dit ook veel leuker zo. Eén van de Grote Ontdekkingen uit de cursus. (Universitair docent orthopedagogiek)

• Dankzij de training is mijn gevoel van 'ik tegen de zaal' opgeschoven naar 'ik met mijn studenten'. Door deze bevrijding uit mijn zelf gecreëerde isolement ben ik het geven van colleges veel prettiger gaan vinden. (Drs B. Crom, Universiteit docent bedrijfskunde; docent van het jaar 2003)

• De cursus om boeiendere hoorcolleges te geven was voor mij in meer dan een opzicht een verrijking. Ik leerde niet alleen hoe ik als docent journalistiek een betere structuur aan kan brengen in de kennis die ik via mijn hoorcolleges moet overdragen. De tips over het opbouwen van een verhaal zijn bijvoorbeeld ook nuttig geweest om zelf beter te kunnen uitleggen hoe een nieuwsartikel inelkaar steekt. Bovendien heb ik interessante dingen gehoord over de manier waarop mensen communiceren en veel kennis opgestoken over groeps( en machtsprocessen die niet alleen relevant is bij het les geven. (Frans Bothof, redacteur/verslaggever bij het ANP en docent journalistiek)

• Vooral het als een 'regisseur' uit elkaar rafelen van de verschillende rollen die je hebt ( als trainer en als docent ( was een echte eyeopener voor mij. Dat, gecombineerd met praktische tips, maakt de training voor mij na 2 bijeenkomsten al zeer nuttig en waardevol". (trainer communicatieve vaardigheden, docent regulier onderwijs) 

Evaluatie in de file

File stemt tot nadenken

We hebben geluk (zie vorige blog over de heenreisfile), we staan onderweg van Boedapest naar huis opnieuw langdurig in de file: wegwerkzaamheden gecombineerd met een bus met pech. Genoeg tijd om even rustig na te denken. Dit keer niet over psychohistorie en wat dat betekent voor bestuur en leiderschap. Maar over de dynamiek tussen (cursus)management en de dagelijkse praktijk in verschillende landen.

Zelfregie 3.3 Boedapest

De workshoporganisatiepraktijk in een ander land blijkt soms weerbarstiger dan onze verwachtingen. Afgelopen voorjaar hadden we al besloten om een drietal workshops gebaseerd op Keridwen's Zelfregie 3.3 te geven in Boedapest, in begin september 2014:

• Women Weekend workshop: Self Directing Empowerment, 
• Workshop voor Docenten: Gripping & Creative Teaching, 
• Workshop voor Young Professionals en startende ondernemers: Storytelling for Professionals

Aangekomen in Boedapest bleek het vooral door twee oorzaken toch niet mogelijk om de workshops nú te organiseren. Wijzelf (hierin ondersteund door onze Hongaarse counterpart) vonden begin september juist een mooie periode om dergelijke workshops te geven. Het nieuwe seizoen is nog niet echt begonnen. Scholen doen voorzichtig de deuren weer open. De eerste zomerse ondernemingsideeën worden omgezet in concrete initiatieven. Een uitgelezen moment om Zelfregie 3.3 in te zetten, dachten wij.
Echter: iedereen bleek zó vol te zitten van alles wat na de zomer opgestart en aangepakt moet worden, dat toen puntje bij paaltje kwam, te weinig mensen nog tijd en ruimte hadden voor een workshop. Ook al zagen alle belangstellenden in dat zo'n Workshop Zelfregie 3.3 juist uiterst zinvol zou zijn voor al dat opstarten en aanpakken.
Daarmee hadden we meteen een volgende oorzaak te pakken: het cultuurverschil. Vanaf het begin waren de reacties positief, inclusief voldoende aanmeldingen. In de week van de workshops blijkt echter pas hoe 'hard' deze aanmeldingen waren. Definitieve beslissingen worden pas op het allerlaatste moment genomen. Eerder gedane toezeggingen kunnen zo worden gewijzigd, als dat nodig wordt gevonden.

Kortom willen we in Boedapest echt deze workshops van de grond krijgen, dan moeten we op een andere manier meegaan met de workshoporganisatie- en/managementflow (ik moet even weer denken aan de valkuilen van een Cultureel Dwingend Denkraam - zie blog).

We geven het zeker niet op. In 2015 gaan we opnieuw workshops plannen. Het is dan mooi als je al een enthousiaste Hongaarse counterpart hebt, die ook goed de Nederlandse cultuur kent. Dan wordt het opeens stukken gemakkelijker om beide culturen met elkaar te laten communiceren: om te evalueren, om nieuwe plannen te  maken en uit te voeren, en om de organisatie en het management van de workshops goed af te stemmen.  Budapest 2015 here we come again!

Buitendien hadden we nu in deze eerste week van september 2014 ook alle ruimte om privé-sessies Zelfregie 3.3 (Eng: Self Directing 3.3) te doen. En dat was ook wel weer heel bijzonder!

Helden & standbeelden

In de week, die nu opeens vrij was, hebben we uitgebreid Boedapest en omgeving (inclusief het lavendelgebied rond het Ballatonmeer) verkend.
Mooie, historische stad! De verschillen tussen Boeda en Pest. Al die bruggen over de Donau. En dan die beelden... zóveel beelden. In een parkachtig gebied in Pest zagen we eerst het standbeeld van een nar en vlak daarbij een  van een man die twee zware koffers droeg. Toen was opeens het idee geboren om alle twaalf helden uit De dans van de held terug te vinden in de beelden van Boedapest. Is in de nar de Dwaas herkenbaar? Of in de man met koffers de Zwerver?  Sommige helden waren gemakkelijker in de standbeelden terug te vinden dan andere.
Wellicht kunt u als lezer ons helpen. Ik heb zo'n dertig helden/standbeelden op facebook gezet. Mail mij welke held u in welk standbeeld (allemaal genummerd!) herkent. Als dank ontvangt u een fotowens uit Boedapest. Reacties zijn meer dan welkom!

Overzicht helden: Argeloze, Wees, Minnaar, Zwerver, Krijger, Voedster, Bouwer, Breker, Heerser, Magiër, Wijze en Dwaas.


Donau fietstocht

Los van de manier waarop wij de vrijgekomen week hebben ingevuld, hebben we uiteraard ook een heerlijke vakantie gehad: fietsen van Linz (Oostenrijk) naar Boedapest (Hongarije), een kleine 600 km over de Donau Radweg. Zon, natuur en boeiende steden als Melk, Wenen en Visegrad. Wandeluitstapjes naar Slowakije (Komárom / Komarno). Overnachten in onze trekkerstentje. Betrouwbare fietsen en fietsdrager op de auto (om met fietsen van Groningen naar Linz en vice versa te komen). Vele foto's gemaakt (een kleine impressie). Verhalen geschreven. Nieuwe ideeën ontwikkeld. Contacten gelegd. Lichamelijk  ingespannen. Afgevallen. Uitgerust. Gedroomd van een verdere tocht door onder meer Roemenië en Bulgarije naar de Donaudelta. Kortom, helemaal klaar voor een nieuw Keridwenseizoen.

Kleine Psychohistorie in de File

Midden in een file op de Autobahn heb je meestal alle tijd om na te denken. Bijvoorbeeld over waarom we allemaal steeds weer als makke schapen ons dicht op elkaar in dezelfde file voegen om van A naar B te komen, terwijl er beslist efficiëntere vervoersmogelijkheden zijn. Welke vrijheid waarborgt een auto, als je opgelucht wegspurt uit de ene file om spoedig in een volgende terecht te komen?

Ik verwonder mij ook in deze file er het meest over, dat als je eindelijk weer de kans krijgt om sneller dan stapvoets te rijden dat je dan waarschijnlijk nog steeds geen enkel idee hebt wat jouw file in  beginsel  heeft veroorzaakt.

Op zo'n moment  zie ik de mensen van RWS voor mij, die op monitoren het verkeer op de wegen volgen. Zij zien wel duidelijk oorzaak/gevolg-relaties op de weg. Hier een auto die ietwat langzaam rijdt, vervolgens een sportwagen die daardoor plotseling moet remmem en dan  een hele sleep auto's die met toenemende vertraging reageert en steeds meer moet bijremmen en dan... daar... FILE!

De individuele automobilist is iemand die slechts handelt in het moment: initiatief neemt, reageert op de situatie, maar niet met het 'waarom' bezig is. De mensen van de  RWS hebben overzicht. Zij zien de patronen, begrijpen wat er gebeurt en zijn zelfs veelal in staat adequaat het vervolg te voorspellen (bijv hoe en wanneer een file weer oplost of waarom een nieuwe dreigt te ontstaan). Die kennis en vaardigheid gebruiken zij om verkeersstromen zo goed mogelijk te managen.

Wat je al niet bedenkt, als je zo lang gedwongen stilstaat! Zou het echter niet mooi zijn als bestuurders, politici, beleidsmakers, leidinggevenden en managers nog beter in staat zouden zijn  patronen en de grote lijnen te herkennen en te onderkennen en door te trekken naar de toekomst? Burgers denken,  voelen en doen. Zij op afstand hebben het gróte overzicht en faciliteren en sturen bij.

Ik moet in de auto op de Autobahn eerst aan Taylor denken en vervolgens direct daarover heen aan Asimov. Aan zijn Foundation-boeken, waarin hij in romanvorm bovenstaande wijze van denken tot in extremo doortrekt. Hij noemt het psychohistorie.

Stel je voor dat een groep wijze mensen ontdekt dat als je maar voldoende afstand houdt tot de mens als individu en wat complexe statistiek toepast, dat je dan redelijk goed groepspatronen kunt herkennen en beïnvloeden. Mensen mogen dan denken dat ze vrij zijn, creatief kunnen zijn en een vrije wil hebben, als je gaat abstraheren blijkt  heel veel van hun gedrag (op groepsniveau)  te voorspellen... en dus te sturen zijn.

In de Foundation-fantasie van Asimov is de statistiek zo ver ontwikkeld dat de wijzen zelfs vele eeuwen vooruit kunnen voorspellen. Bij tijd en wijle een tikje bijsturen (mbv suggesties in videoboodschappen) en je hebt zo een paar duizend jaar toekomst vastgelegd. Strak geregistreerd scenariodenken; kortom: psychohistorie.

Is dit een natte droom voor leiders? Met psychohistorische wetenschap in de hand kún je als leider ook goed de verantwoordelijkheid nemen voor welzijn en welvaart van de aan jou toevertrouwde gemeenschap, toch!?. Jij ziet immers de grote lijnen. Jij overziet consequenties. Jij stijgt ruim boven het individuele belang uit. Prachtig toch? Of niet...!?
De mensen moeten zich natuurlijk wel aan het voorspelde scenario houden...!

In Foundation stort de hele toekomst ineen als ėėn individu 'weigert' zich aan het psychohistorische scenario te conformeren en vervolgens voldoende power en momentum heeft om de geplande geschiedenis te veranderen. De suggesties in de videoboodschappen, die op voorafbepaalde momenten  moeten worden bekeken, blijken opeens onzin te verkopen. Scenario en werkelijkheid komen absoluut niet meer overeen. De gemeenschap verliest haar voorspelbare zekerheid en geraakt in totale verwarring. 

In onze file op die Autobahn bleef ik maar denken over hoe leiders pychohistorische tools ook constructief  zouden kunnen gebruiken zonder de behoefte aan individuele vrijheid van hun mensen op te hoeven offeren.

Is het nodig om de toekomst in een 'box' te stoppen en te beheersen? Eén krachtig genoeg individu (op het juiste moment) kan, zoals in Foundation, altijd jouw gewenste  scenario doorkruisen.  Bovendien, wie zegt dat jouw scenario voor de toekomst, ook in de toekomst het beste scenario is?

Misschien betekent goed leiderschap wel dat je de vrijheden van het individu zoveel ruimte laat, zelfs faciliteert, dat de gemeenschap als geheel robuust, creatief, flexibel en dynamisch genoeg is en blijft om zelfstandig de toekomst aan te kunnen.

Ondertussen begint onze file op te lossen. We rijden weer. Nog vijf onduidelijke files te gaan voor we in Melk (Oostenrijk) op de fiets kunnen stappen naar Boedapest waar workshops Zelfregie 3.3 ons wachten. 

Mmmm... psychohistorie... vrijheid... bestuursregie 3.3.... wordt vervolgd...